Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Yeditepe Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Eczacılık, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2013
Tezin Dili: İngilizce
Öğrenci: SEBLA ÖZTAN AKTÜRK
Danışman: Yasemin Uzuner
Özet:
Akne özellikle ergenlik döneminde görülen yaygın bir cilt problemidir. Aknenin oluşum mekanizması tam olarak bilinmemekle birlikte, bu mekanizmada rol aldığı düşünülen dört ana faktör vardır. Bunlar; artmış sebum üretimi, hiperkeratinizasyon, propionibacterium acnes bakterilerinin aşırı artması ve enflamasyondur. Anti-akne ürünlerinin tasarlanmasındaki genel strateji, bu dört faktöre karşı mücadele etmektir. Akne kronik bir problem olduğu için tedaviye cevap alabilmek açısından anti-akne ürünlerinin kullanıcı uyumu çok önemlidir. Ancak, anti-akne ürünlerinde irritasyon, kuruluk, kızarıklık gibi istenmeyen etkiler nedeniyle kullanıcı uyum problemleri çok yaygın görülmekte ve daha cevap alamadan ürün kullanımı bırakılmaktadır. Antik çağlardan beri, akne tedavisinde bitkisel ilaçlar ve bitki ekstreleri kullanılmasına rağmen, bitkisel maddelerin anti-akne etkilerini araştıran çalışma sayısı sınırlıdır. Bu çalışmada, anti-akne etkili emülsiyon formülasyonları geliştirmek ve bu formülasyonlara ilave edilen bazı bitkisel ekstrelerin sinerjik etkilerinin akneli gönlüllüler üzerinde araştırılması amaçlanmıştır. Formülasyon geliştirme çalışmalarında, bitkisel ekstrelerle hazırlanan stabil bir emülsiyon elde edinceye kadar farklı emulsifiyer sistemlerle çalışıldı. Bir seri denemeden sonra en uygun formülasyon seçildi, karekterizasyon ve 12-haftalık hızlandırılmış stabilite çalışmaları yapıldı. Geliştirilen emülsiyonların etkinlikleri ve istenmeyen etkileri, plasebo ve referans-% 5 benzoil peroksit (BPO) kontrollü, sekiz haftalık, çift kör bir klinik çalışma ile fasiyal aknesi olan gönüllüler üzerinde değerlendirildi. Formülasyon çalışmaları sonucunda, bitkisel ekstreler içeren emülsiyonların oldukça kararlı olduğu, reolojik ve duyusal özelliklerinin iyi olduğu, cilt üzerinde yağlılık hissi bırakmadığı ve kolay dispense olabildiği gözlemlendi. Klinik çalışma sonuçlarında ise; akne sayısı ve skorunun azalması açısından bitkisel ekstreler içeren emülsiyonların plasebodan daha etkili, %5 BPO'dan daha az etkili olduğunu gözlemlenirken, bitkisel emülsiyonların istenmeyen etkilerinin %5 BPO'dan daha az olduğu gözlemlendi. Ayrıca, bitkisel emülsiyonların, kullanıcı uyumunun %5 BPO dan daha iyi olduğu ve klinik çalışmaya katılan akneli gönüllülerin yaşam kalitesini pozitif yönde etkilediği gözlemlendi.