Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Yeditepe Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Eczacılık, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: İngilizce
Öğrenci: ESSAM TÜRKMANİ
Danışman: Yasemin Uzuner
Özet:
Bu çalışmanın amacı, bazı doğal yağların insan saçı içine nüfuz etme yeteneklerini ve bu yağların saç özelliklerini nasıl etkilediğini incelemektir. Ayrıca, tekrarlanan saç ağartma işleminin etkisi ve yağların istenen saç özelliklerini geri kazandırma yeteneği de araştırılmıştır. Mineral yağ, negatif, penetre olmayan, kontrol yağ olarak belirlenirken, hindistan cevizi yağı, pozitif, penetre olan, kontrol yağ olarak kullanılmıştır. Kullanılan diğer yağlar keten tohumu yağı, badem yağı ve baobab yağıdır. Aynı kişiye ait işlem görmemiş saç tutamı bir Türk tedarikçiden temin edilmiş ve testler için saç tutamları test gereksinimlerine göre bir saç peruğu üreticisinin yardımı ile tarafımızdan hazırlanmıştır. İşlem görmemiş (virgin) saç örneklerine ağartma işlemi laboratuvarda uygulanmıştır Yağların saç korteksine penetrasyonu, yağda çözünen bir boya olan Nil kırmızısı ile yağların işaretlenmesi yoluyla floresan mikroskopisi kullanılarak incelenmiştir. Saç tellerinin vaks blokları içinde mikrotom cihazı ile enine kesitlri alınmıştır. Işlem görmemiş ve ağartılmış saç örnekleri ile kullanılan beş yağ için penetrasyon çalışmaları yapılmıştır. Yağların, işlem görmemiş ve ağartılmış saçların fiziksel özellikleri üzerindeki etkileri, saç liflerinin gerilme kuvveti ve kopma noktasındaki direnci ölçülerek incelenmiştir. Yağ kullanımının saç tutamlarını tarama kolaylığı üzerindeki etkilerini değerlendirmek için tarama kuvvetleri de ölçülmüştür. Her bir yağın sert koşullarda saç kırılmasının azaltılmasındaki etkisini değerlendirmek için tekrarlanan tarama ve kişisel bakım (grooming) testi de yapılmıştır. Diferansiyel taramalı kalorimetri, ağartma işlemi uygulanan saçtaki yapısal değişiklikleri, kimyasal hasarı ve penetre eden ve etmeyen yağların saçların özelliklerini geri kazandırmadaki etkilerini izlemek için kullanılmıştır. Son olarak, yağların saç gözenekliliği üzerindeki etkisi ve saçtan su kaybını nasıl etkilediği incelenmiştir. Floresan mikroskopisi sonuçları, keten tohumu yağı ve badem yağının işlenmemiş saça penetre oabildiğini, boabab yağının ise penetre olamadığını göstermiştir. Ayrıca, saç ağartıldığında, bütün yağların kortekse penetre olduğu görülmüştür, yani saç ağartma işlemi saç kütikül hücrelerinde bazı gerçek hasarlara neden olarak, yağın kütikül katmanından geçmesine ve kortekse ulaşmasına izin vermektedir. Ayrıca saçın daha fazla kez ağartılması sonucunda zayıfladığı ve kırılmaya daha yatkın hale geldiği, ve saça yağ uygulanmasının, incelenen hemen hemen tüm vakalarda olumlu etkileri olduğu da kaydedilmiştir. Ayrıca gerilme kuvveti testi sonuçları, penetre olabilen yağların hem işlem görmemiş hem de ağartılmış saçlar için kırılma noktalarındaki stresi arttırdıklarını, oysa penetre olamayan yağların bu konuda işlem görmemiş saç örneklerinde farkedidilir bir iyileşme sağlamadıklarını, ancak ağartılmış saçlar üzerinde bir etkiye sahip olduklarını göstermiştir.