Beyin ekstrasellüler matriksinin nörodejenerasyondaki rolünün alzheimer fare modelinde araştırılması


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: İstanbul Medipol Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Sinir Bilim Anabilim Dalı (Disiplinlerarası), Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2017

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: BÜŞRA AYDOĞDU

Danışman: Ahmet Tarık Baykal

Özet:

Alzheimer hastalığında (AD), sinaptik yanıt mekanizmalarının ve sinaptik bağlantı stabilitesinin hasar gördüğü bilinmektedir. Son yıllarda yapılan çalışmalar, nöron ve glialar tarafından üretilen bazı ekstrasellüler matriks bileşenlerinin, bu iki mekanizma üzerinde etkili olduğunu göstermiştir. Çalışmanın amacı, Alzheimer's hastalığının başlangıç ve gelişim evrelerinde, hastalık modeli olan 5XFAD farelerden elde edilen hipokampal ekstrasellüler matriks örneklerinde proteom profilini analiz ederek, nörodejenereasyon oluşumu ile ilgili bu evrelere ait protein seviyesindeki değişimleri ve posttranslasyonel modifikasyon değişimlerini tanımlamaktır. Bunlara ek olarak, sağlıklı ve Alzheimer's hastası bireylerden alınan beyin-omurilik sıvıları ve post mortem beyin dokusu örneklerinin proteom analizi yapılarak, hastalığın gelişiminde rol alan temel yolakları belirlemektir. Fareler 3 (3m), 6 (6m) ve 12 (12m) aylık iken, Morris Su Tankı deneyleri ile hafıza testlerini takiben, intraserebral mikrodiyaliz "push-pull" yöntemi ile hipokampal ekstrasellüler matriks örnekleri toplandı. Örneklerin protein ekspresyon profilleri nanoLC-MS/MS yöntemi kullanılarak analiz edildi. Kütle spektrometrisi ile elde edilen ham data, Progenesis QI yazılımı ile işlenerek protein tanımlamaları gerçekleştirildi. 3,6 ve 12 aylık ECM örneklerinde sırasıyla 251, 213 ve 238 protein tanımlandı. Bunlardan sırasıyla 68, 41 ve 33 protein istatistiksel olarak anlamlı (p<0.05) en az 1.4 kat ekspresyon değişikliği gösterdi. Beyin-omurilik sıvılarının analizinde 204ü anlamlı değişen 1041 protein, postmortem doku analizlerinde 311i anlamlı değişen 1737 protein tanımlandı. Anlamlı değişiklik gösteren proteinler, Ingenuity Pathway Analysis (IPA) yazılımı ile analiz edilerek ilgili yolaklar tespit edildi.