Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Acıbadem Mehmet Ali Aydınlar Üniversitesi, İnsan Ve Toplum Bilimleri Fakültesi, Psikoloji Bölümü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2024
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Alp Kaan Cenik
Danışman: Şeyda Türk
Özet:
Bu çalışmada depresyon düzeyi kontrol edilmek koşuluyla öz tiksinme ve öz şefkatin yeme bozukluğu belirtileri üzerindeki yordama gücü araştırılmaktadır. Yeme bozuklukları psikolojik, çevresel ve fiziksel faktörlerin bir araya gelmesinden kaynaklanan önemli bir sağlık sorunudur. Kişilerin yeme alışkanlıkları, vücut algısı ve ilişkilerini ciddi şekilde etkiler ve yaşam kalitesini düşürebilir. Yeme bozuklukları, birey üzerinde olumsuz etkisi olabilecek bir takım tutum, yeme davranışı ve bilişsel yapılar şeklinde ortaya çıkan semptom tipleri üzerinden çeşitli alt kategorilere ayrılır. Araştırmaya 393 katılımcı katılmıştır, elde edilen 295 adet sağlıklı veri istatistiki analize alınmıştır. Çevrimiçi yolla ulaşılan katılımcılara sırasıyla Demografik Bilgi Formu, Beck Depresyon Envanteri, Öz Tiksinme Ölçeği-Revize Formu, Öz Duyarlık (Şefkat) Ölçeği ve Yeme Bozukluğu Değerlendirme Ölçeği sunulmuştur. Verilerin analizi SPSS 23 programı aracılığıyla yapılmıştır. Öz tiksinme, yeme bozukluğu belirtilerini anlamlı düzeyde etkilerken, öz şefkatin etkisi öz tiksinme kontrol edildiğinde anlamsız hale gelmiştir. Ayrıca depresyon, yeme bozukluğu belirtilerinin varyansını büyük oranda açıklamıştır. Öz tiksinme, beden memnuniyetsizliği ve tıkınırcasına yeme gibi yeme bozukluğu davranışlarıyla güçlü bir ilişki göstermektedir. Buna karşılık, öz şefkatin doğrudan etkisinin bulunmaması, aracı değişkenlerin varlığına işaret etmektedir. Elde edilen sonuçlar literatüre göre tartışılmış, çalışmanın sınırlılıkları belirtilmiş ve gelecekteki araştırmalar için önerilerde bulunulmuştur.