Serotonin temelli sperm yıkama medyumunun optimizasyonu / Optimization of serotonin supplemented sperm washing medium


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: İstanbul Kültür Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi, Moleküler Biyoloji Ve Genetik, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2024

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Sinem Doğan

Asıl Danışman (Eş Danışmanlı Tezler İçin): Özge Çelik

Eş Danışman: Turgut Aydın

Özet:

Bu tez çalışmasında, tüp bebek ve aşılama tedavi yöntemlerinde in vitro koşullarda kullanılmak üzere sperm hızını arttıran serotonin etken maddeli yeni bir sperm yıkama solüsyonun (medyum) geliştirilmesi hedeflenmiştir. Türkiye ve Dünya'da serotonin etkin maddeli geliştirilen ilk sperm yıkama solüsyonudur. Bu prospektif kohort çalışma, serotonin (5-HT), L-karnitin (L-C) ve Koenzim Q10 (CoQ10) gibi etken maddeler ile zenginleştirilmiş yeni bir sperm yıkama ortamının (SWM) sperm hareketliliğini artırma ve DNA hasarını azaltma potansiyelini araştırmak amacıyla yapılmıştır. Bu etken maddelerin doz belirleme işlemi gerçekleştirildikten sonra oluşturulan 5-HT/L-C/CoQ10 sperm yıkama medyumu çok sık kullanılan iki ticari sperm yıkama medyumu ile (SWM Origio®, Danimarka ve SWM Irvine Scientific®, Santa Ana, CA, ABD) karşılaştırılmıştır. Acıbadem Mehmet Ali Aydınlar Üniversitesi Atakent Hastanesi kliniğine gelen gönüllülerden alınan semen örneği aşağıda belirtilen üç farklı sperm yıkama medyumu ile analiz edilmek üzere üçe bölünmüştür; 1- Origio® SWM; HEPES, sodyum bikarbonat, insan serum albümini (HSA), taurin ve gentamisin sülfat, 2- Irvine Scientific® SWM; HEPES, sodyum bikarbonat ve HSA, 3- 5-HT/L-C/CoQ10 SWM; serotonin, L-C ve CoQ10 ile takviye edilmiş HEPES tamponlu insan tubal sıvısı (HTF). Sperm hareketliliği, apoptoz, reaktif oksijen türleri (ROS) ve DNA fragmantasyon oranları değerlendirilmiştir. Gruplar arasında genel ve progresif sperm hareketliliğinde istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunmamıştır. Ancak, 5-HT/L-C/CoQ10 SWM' deki spermatozoalar daha düşük apoptoz, nekroz ve ROS seviyeleri ve daha yüksek canlılık oranı göstermiştir. Gruplar arasında DNA fragmantasyon indeksinde anlamlı bir fark gözlenmemiştir. 5-HT/L-C/CoQ10 SWM, diğer iki ticari sperm yıkama ortamına göre sperm oksidatif stres ve apoptoz oranını azaltmıştır. Bu tez çalışması kapsamında elde edilen veriler, geliştirdiğimiz medyumun fertilizasyon başarı oranlarını arttırmak üzere bir sonraki denemelere geçebilecek potansiyeli olduğunu göstermiştir. Anahtar Sözcükler: Sperm yıkama medyumu, L-Karnitin, Koenzim Q10, Serotonin