Akademik Veri Yönetim Sistemi
45. Ulusal Fizyoloji Kongresi, Aydın, Türkiye, 31 Ekim - 03 Kasım 2019, cilt.227, ss.102
GİRİŞ-AMAÇ: Stroop testinde uyaran çeşitli renklerde yazılmış renk
adları olup, katılımcının ödevi kelime anlamlarını ihmal edilerek kelimelerin
yazılı olduğu renklerini belirtmesidir. Uyaranlarda renk özelliği ve kelime
anlamı çeliştiğinde (uyumsuzlukta) yanıt zamanında uzama ve hata sayısında
artış gerçekleşmektedir. Stroop testinde ödev ihmalini teşvik edecek şekilde
uyumlu uyaranlar sıklaştığında testin standart versiyonuna kıyasla, dikkati
sürdürmek için sarfedilmesi gereken bilişsel yük artmaktadır ve buna bağlı ödev
performans düşüşü bildirilmiştir. Stroop testi çok sayıda kognitif işlevi
kapsamakla birlikte, ilişkili EEG’de olaya ilişkin potansiyeller (OİP) oldukça
sınırlıdır. Bu çalışmada Stroop testinde ödev ihmali teşviki ile dikkatin
sürdürülme yetisine duyarlı OİP bileşeni/bileşenlerini ortaya çıkarmayı
hedefledik.
YÖNTEMLER: Çalışmaya 11 sağlıklı gönüllü (5 kadın, 6 erkek) katıldı.
Katılımcılara Stroop testinin bilgisayar-tabanlı 2 versiyonu uygulandığı esnada
EEG kayıtlaması yapıldı. Kaydın bir bloğunda uyumlu ve uyumsuz uyaranlar eşit
oranda idi (standart Stroop), diğer blokta uyaranların %80’i uyumlu %20’si
uyumsuzdu (ödev ihmalli Stroop). OİP'lerin büyük ortalamalarında uyumsuz uyaran
koşullarında belirgin olan N450 olarak tanımlanmış dalga ortaya çıktı. Bu dalga
pik genliği uyaran-sonrası 400-550 ms aralığında ölçüldü. İstatistiksel analizlerde
yinelenmiş ölçümler için ANOVA kullanıldı.
BULGULAR: Stroop etkisi ödev ihmal koşulundan bağımsız şekilde ortaya çıktı
(uyumsuz uyaranlarda reaksiyon zamanları daha uzundu; p<0,001). Ödev ihmalli
Stroop ödevinde uyumsuz uyaranlarda daha yüksek sayıda hata yapıldığı bulundu
(p=0,002). Stroop testinin versiyonundan bağımsız olarak, N450 dalgası genliği
uyumsuz uyaranlarda daha negatifti (p=0,001). Bunu takiben uyumlu-uyumsuz
uyaran koşulu karşılaştırmaları her iki test versiyonunda da uyumsuz uyaranlarda
daha negatif N450 genliği gösterdi (standart Stroop, p=0,003; ödev ihmalli
Stroop, p=0,026). N450 genliğinde Stroop versiyonları arasında anlamlı bir fark
ortaya çıkmadı.
SONUÇ: Ödevi ihmal koşulu teşvik edildiğinde daha fazla hata yapıldığını
literatüre uyumlu olarak gösterdik. Stroop testinde uyumsuz uyaranlara özgü
olarak N450 potansiyeli ortaya çıkmış ancak gerek N450 gerekse de diğer OiP
dalgalarında ödev ihmalinin teşvik edilmesine özgü bir fark ortaya çıkmamıştır.
Anahtar Kelimeler: olaya ilişkin potansiyeller,
AIM: In Stroop test, task is to indicate print color of single color name
words while ignoring word meaning. Prolongation in reaction times and increase
in number of errors are observed in stimuli with color-word incongruency
condition. Increased frequency of congruent stimuli increase effort for
sustaining attention and induce task neglect which is reported lead to
impairment in task performance. Although Stroop test involves several cognitive
processes, event-related potential (ERP) components related with Stroop test is
quite limited. We aimed to find ERP component(s) that are indicative of
sustained attention during Stroop test by inducing task neglect.
METHODS: 11 healthy volunteers (5 women, 6 men) participated in the study. EEG
was recorded while two versions of the computer-based Stroop test were applied.
In one block congruent and incongruent stimuli were equal (standard version),
while in the other block 80% of the stimuli were congruent and 20% of them were
incongurent (task-neglect version). In the grand average ERPs N450 wave was apparent
in the incongruent stimuli waveforms. This wave was evaluated in the
post-stimulus 400-550ms. Repeated-measures ANOVA designs were used for the
statistical analyses.
RESULTS: Stroop effect occurred independent from the task neglect (reaction
times for incongruent stimuli were longer, p=0.025). In task neglect version of
Stroop test, more errors were committed (p=0.002). Regardless from the version
of Strop test, N450 peak was more negative in response to the incongruent
stimuli (p=0.001). Follow-up analyses on both version of the test revealed
significantly more negative N450 peaks in the incongruent condition (standard
Stroop,p=0.003; Stroop with task-neglect,p=0.026). N450 amplitude did not
differ based on the task version.
CONCLUSIONS: In line with literature, we observed more errors when task neglect
is induced. N450 wave occurred apparently in the incongruent condition.
However, N450 or any other ERP component was not an indicator for goal neglect.
Keywords: event related potentials, neurophysiology, Stroop test