Taşra’yı İyileştirmek: 19. Yüzyıl Osmanlı İmparatorluğu’nda Memleket Hekimleri


Creative Commons License

İlikan Rasimoğlu C. G.

Lokman Hekim Journal of Medical History and Folk Medicine, cilt.3, ss.1-6, 2013 (Hakemli Dergi)

Özet

Bu çalışma 1867’de ilk sivil tıp okulu olan Mekteb-i Tıbbiye-i Mülkiye-i Şahane’nin açılışıyla beraber Osmanlı taşrasına sivil tıp hizmetlerinin nasıl götürüldüğünü tartışmaktadır. Sağlık hizmetlerinin merkezileştirilmesinin bir parçası olarak merkezden atanan ve kendilerinden zorunlu hizmet vermeleri beklenen mezunların ve atandıkları bölgelerde yaşayan insanların bu merkezileşmeyi nasıl yaşadıkları Başbakanlık Osmanlı Arşivi belgeleri üzerinden incelenmektedir. Makale yeni, modern bir meslek grubunun merkezin dışında faaliyet göstermesinin sorunlarını konu edinmekte, özellikle hekim sayısının yetersizliği, bu yetersizlikle başa çıkma yöntemleri, hekim maaşlarının ödenmesindeki aksaklıklar ve halkın hekimlerle ilgili memnuniyetsizlikleri üzerinde durmaktadır. Nihayetinde merkezin tüm bu aksaklıklara rağmen bir sistem oluşturma çabasının daim olduğunu, sistemin şartlara göre esnetilmekle beraber korunmasının esas alındığını söylemektedir

This study discusses how civilian health services were sent to the Ottoman provinces after the opening of the Civilian School of Medicine, the first civilian medical school, in 1867. How new graduates, who were appointed from the center and expected to offer compulsory service, and people living in the region where they were appointed experimented the policy of centralization of health services are analyzed through Prime Ministry Ottoman Archives documents. The article mentions about the problems of the out of centre activities of a new, modern professional group, and specifically underlines insufficient number of physicians, methods of dealing with this insufficiency, malfunctioning salary payments, and dissatisfaction of people with physicians. Finally, the article says that despite all the malfunctioning and troubles, the effort to impose a system is permanent and the preservation of the system, despite stretched due to conditions, and persisted.