Akademik Veri Yönetim Sistemi
48. Ulusal Hematoloji Kongresi, Antalya, Türkiye, 1 - 05 Kasım 2022, ss.136
Giriş: Genetik HLH hastalığı, ailesel HLH genlerindeki (perforin [PRF1], Unch [UNC13D], syntaxin [STXBP2, STX11]), pigment/granül genlerindeki (RAB27A, LYST, AP3B1) mutasyonlarla veya HLH’ye yatkınlığa neden olan diğer birçok genetik bozuklukta ortaya çıkabilen heterojen bir grup hastalıktır. Farklı mutasyonlar varlığında hastalığın başlangıç zamanının, klinik seyrinin ve şiddetinin farklı olabileceği bilinmektedir. Genetik HLH için küratif tek tedavi şekli allojeneik HKHN’dir.
Amaç: Bu çalışmada HLH nedeniyle allojeneik HKHN yapılan farklı genetik mutasyonlara sahip çocuklarda, bu genetik farklılıkların transplantasyon sürecine ve sonuçlarına etkisinin incelenmesi amaçlandı.
Hastalar ve yöntem: Mart 2008 – Ekim 2020 tarihleri arasında, 18 pediatrik transplantasyon merkezinde HLH nedeniyle allojeneik HKHN yapılan 191 hasta geriye dönük olarak incelendi. Hastaların 153’ünde genetik HLH’ye neden olan patojenik variant saptandı. Kırkaltı hastada PRF1 geninde, 38 hastada UNC13D geninde, 25 hastada STX11/STXBP2 geninde biallelik mutasyon saptanırken, 44 hastada RAB27A (Griselli sendromu tip 2) veya LYST (Chediak Higashi sendromu) genlerinde mutasyon bulundu. Ancak hastaların 17’sinde patojenik variant saptanamadı (ailesel HLH kanıtlanamayan grup) ve 21 hastada da genetik analiz yapılamadı. Genetik tetkik yapılamayan 21 hasta, gruplar arası karşılaştırmaya dahil edilmedi.
Bulgular: Hastaların 99’u erkek, 92’si kız olup; median yaş 18,1 ay (min: 1; max: 204 ay) idi. PRF1 ve UNC13D grubuna HLH tanı yaşı ve HKHN yaşı diğer gruplardan belirgin olarak küçüktü (p<0,05). Tanıdan HKHN’ne kadar geçen süre PRF1 grubunda diğer gruplara göre belirgin olarak kısa idi (median 5,1 ay). Farklı genetik mutasyona sahip gruplar, HKHN öncesi kullanılan tedavi ve remisyon durumu, donör tipi, hazırlama rejimi (MAC/RIC), GvHH profilaksisi, profilaktik defibrotid kullanımı, kök hücre kaynağı ve infüze edilen CD34+ hücre sayısı açısından benzerdi (p>0.05). Hastaların %94’ünde nötrofil (median 15 gün), %88’inde trombosit engrafmanı (median 20 gün) sağlandı. Hastaların %55’inde profilaktik defibrotid kullanıldı ve 41 (%21.5) hastada VOD gelişti. Engrafman oranı, profilaktik defibrotid kullanımı ve VOD açısından farklı genetik mutasyona sahip gruplar arasında anlamlı fark bulunmadı (p:0,11 ve p:0,91). Hastaların 68’inde (%36) akut GvHH (gradeI-II: %15, grade III-IV: %21) gelişti. Grade III-IV GvHH oranı, PRF1 ve GS2/CHS grubunda diğer gruplara göre daha yüksekti. Ancak bu fark anlamlı değildi. Yüz günden uzun yaşayan 127 hastanın 32’sinde (%20) kronik GvHH gelişti. Gruplar arasında kronik GvHH açısından fark görülmedi. Çok değişkenli analizde de farklı mutasyonların engrafman, VOD, akut ve kronik GvHH gelişimi açısından risk oluşturmadığı görüldü. Transplantasyon sonrası +30. günde 124 hastada (%65) tam donör kimerizmi, 44 hastada (%23) mikst donör kimerizmi elde edildi (non-kimerik:11, erken ölüm:12). Gruplar arasında tam+mikst donör kimerizmi ve graft yetmezliği açısından fark saptanmadı. Median 27 ay (1 gün-129 ay) takip süresi ile 138 (%73) hasta hayattadır. Genel sağ kalım (OS) 100 günde %81, bir yılda %77 ve beş yılda %70.6 (%95 CI, 90-107) iken; olaysız sağ kalım (EFS) 100 günde %81, bir yılda %75 ve beş yılda %70 (%95 CI, 87-104) bulundu. Gruplar arasında OS ve EFS açısından fark saptanmadı. Cox regresyon analizinde de farklı genetik mutasyonların OS ve EFS’yi etkilemediği görüldü.Toplamda 191 hastanın 51’i (%26.7) kaybedildi. TRM, +100. günde %17.3 (33/191 hasta) ve takip süresi sonunda %22.5 (43/191 hasta) olarak bulundu. Gruplar arasında TRM açısından anlamlı fark bulunmadı. Ayrıca çok değişkenli analizde de farklı mutasyonların TRM açısından risk oluşturmadığı görüldü.
Sonuç: Genetik HLH’de farklı mutasyonlar varlığında, hastalığın başlama zamanı, klinik şiddeti ve seyri farklı olabilmektedir. Ancak farklı mutasyonların varlığı, hiperinflamatuar süreçlerin yaşandığı HKHN sürecini ve sonuçlarını ciddi bir şekilde etkilememektedir.
Anahtar kelimeler: Genetik hemofagositik lenfohistiyositoz, transplantasyon