İSTANBUL MEDENİYET ÜNİVERSİTESİ 3. ENDOKRİNOLOJİ GÜNLERİ, İstanbul, Türkiye, 6 - 07 Aralık 2024, ss.20
Giriş: Hiperglisemi etiyolojisinde glukokortikoidler, HMG-coA redüktaz inhibitörleri, tiazid diüretikler, beta blokerler, antipsikotikler, florokinolonlar, antiretroviraller, antineoplastik ajanlar ve immün baskılayıcılar unutulmamalıdır. Bu olgu sunumun amacı hiperglise- mi saptanan hastada etiyoloji araştırmasında ilaç sorgusunun önemidir.
Vaka: Acil servise son birkaç gündür artan halsizlik ve oral alımda azalma ile başvuran 42 yaşındaki kadın hastanın bilinen metastatik meme malign neoplazisi öyküsü mevcuttu. Geliş anında kan glukoz düzeyi >500mg/dL saptandı idrarda keton negatifliği ve arter kan gazında asidoz olmaması nedeni ile diyabetik ketoasidoz dışlanıp hiperglisemi tanısıyla insülin tedavisi başlandı. Öyküsünde 2019 yılında Her2 negatif Luminal B tipte meme malign neoplazisi saptanan hastaya önce kemoterapi arından hormonoterpi ve hedefe yönelik ajanlar verilmiş. Yıllar içerisinde progresyon ile ilerleyen hastanın sağ memesi otoampütasyona gitmiş ve yaygın merkezi sinir sistemi tutulumları gerçekleşmiş. Sıvı biyopsi yapılan hastada BRCA1 13 16 ekson kaybı PIK3CAL111del mutasyonu saptanmış ve Ola- parib başlanmış. Olaparib altında ciddi miyelosupreson yaşayan ve grad 4 mukozit yaşayan hastaya alpelisib ve fulvestran başlanmış. Hastanın acil servisimize başvuru anında alpelisib ve fulvestran altında yaygın leptomeningeal ve beyin parankimi tutulumu mevcuttu. Kan şekeri regülasyonu insulin infüzyonu ile sağlanıp hasta dörtlü insülin tedavisi ile takip edildi. Takiplerinde kan glukoz düzeyleri yüksek seyreden hastanın mevcut hastalığının durumunun aydınlatılması üzerine kranial ve servikal MR çekildi ardından hastaya PET/ BT çekildi. Alpelisib fulvestran tedavisi altında progresyon saptanan hasta onkoloji departmanı ile değerlendirildi ve kapesitabin palya- tif tedavisine başlandı. Alpelisib kesildikten sonra kan şekeri regülasyonu düzelen hastanın insülin ihtiyacı ortadan kalktı.
Sonuç: Alpelisib HER2 negatif hormon reseptör pozitif meme kanserlerinde kullanılan bir alfa selektif fosfotidilinositol 3 kinaz (PI3K) inhibitörüdür. PI3KCA gen mutant hastalarda hormonoterapi altında progresyon mevcut ise kullanılabilir. Bu ilacı kullanan hastaların yaklaşık %60’ı tedavi sırasında doz ayarlamasına gidecek şiddette hiperglisemi yaşarlar. Alpelisib ilişkili diyabetik ketoasidozlar bildi- rilmiş olup bu ilaç kullanırken hastaların kan glukoz seviyelerinin yakın takip edilmesi önerilir. Alpelisib glukoz transporter 4 (GLUT4) kanalları inhibe ederek hücre içine glukoz alınımı inhibe eder. Fosfotidilinostol yolağı inhibasyonuna sebep olduğu için tedavi esnasın- da insuline dirençli hiperglisemiler ile karşılaşabilinir. Bu olguda PIK3 inhibötleri kullanan hastalarda hiperglisemi olgularına dikkat çekmek istenilmiştir