Sağlık Bilimleri Üniversitesi 8. Romatizmal Hastalıklar Sempozyumu, İstanbul, Türkiye, 14 - 16 Şubat 2025, ss.15-16
Giriş: IgA nefropati (IgAN) erişkin primer glomerülonefritlerin en yaygın nedenidir. Mikroskopik
hematüri veya insidental proteinüri ile farkedilebilirler[1]. IgAN romatolojik hastalıklarda eş
zamanlı olarak bildirilmiştir[2]. Primer IgAN tedavi modalitelerinin sekonder IgAN hastalarında
yararı net gösterilmemiştir[2].
Olgu-1: 40 yaşında erkek hasta. IgA vaskülitini düşündüren alt ekstremitelerde döküntüyle
refere edildi. Öyküsünde IgAN nedeniyle olmesartan, metilprednizolon ve en son 3 ay önce
budesonid kullanımı mevcuttu. Ailesinde sistemik lupus eritematozus ve faktör V leiden
mutasyonu vardı. Muayenede tansiyon arteriyol 140/100 mmHg, FABER, lomber ve boyun
hareketleri ağrılı ve kısıtlıydı. Tetkiklerde kreatinin 1.31 mg/dL, tahmini glomerüler filtrasyon
hızı (eGFR) 68.6 ml/dak/1,73m2
, ürik asit 8.7 mg/dL, serum albumin 5.2 g/dL, total protein 7.4 g/
dL görüldü. İdrar analizinde hematüri, idrar spot protein/kreatinin oranı: 0.8 mg/mg, 24 saatlik
idrar protein 3204 mg/gün görüldü. Akut faz reaktanları (AFR) yüksek, antinükleer antikor
1:160 ince benekli, IgA 483 mg/dL, serum amiloid A 4.65 mg/dL sonuçlandı. Sakroiliak STIR
yağ baskılı manyetik rezonans (MR) görüntüleme sakroileit ve entezitle uyumluydu. Ankilozan
spondilit (AS) nedeniyle kolşisin 2x0.5 mg ve etanercept 50 mg 1/hafta, proteinüri nedeniyle
empagliflozin 10 mg/gün ve hidroksiklorokin 200 mg/gün başlandı. Hidroksiklorokine yanıt
iyiydi ancak fotosensitivite nedeniyle 2 ay uygulanabildi. Etanercept’e sekonder yanıtsızlık
nedeniyle, adalimumab 40 mg 2/hafta devam edildi. Proteinüri için finerenon 10 mg/gün
eklendi. Güncel tedavinin 1. ayında idrar protein 0.94 mg/gün ile takibe devam ediliyor.
Olgu-2: 55 yaşında erkek hasta. Aralıklı baş dönmesi şikayetiyle başvuruyor. Öyküsünde
hipertansiyon mevcuttu. Muayenede tansiyon arteriyol 160/110 mmHg dışında bulgu yoktu.
Tetkiklerde kreatinin 1.20 mg/dL, eGFR 64.7 ml/dak/1,73m2
, ürik asit 7.60 mg/dL, idrar analizinde
hematüri, idrar spot protein/kreatinin oranı 0,17 mg/mg görüldü. Anamnez derinleştirilince,
aralıklı bel ağrıları ve ailede AS olduğu öğrenildi. Gemişte AFR yüksek seyirliydi. SpA olasılığına
yönelik yapılan sakroiliak MR, sakroileit ile uyumlu ve HLA-B27 pozitif saptandı. Henüz
proteinüri olmasa da AS ilişkili IgAN düşünülerek takibe alındı.
Tartışma: Champtiaux ve ekibinin, eşzamanlı SpA ve IgAN tanılı hastalardan oluşan çok
merkezli retrospektif çalışmasında, hastalara glukokortikoid ve tümör nekroz faktör inhibitörü
(anti-TNF) uygulanmış. Başlangıçtaki eGFR, romatizmal hastalık, anti-TNF veya glukokortikoid
kullanımı prognozla ilişkili bulunmamış[3]. Sunumumuzda, romatolojik hastalıklar ve IgAN
birlikte görülebileceğini ele alarak, bu nadir durumun göz ardı edilmemesi gerektiğine dikkat
çekmek istedik.
Anahtar kelimeler: Sekonder IgA nefropatisi, spondiloartrit, ankilozan spondilit, TNF-alfa
inhibitörleri, böbrek yetmezliği
Referanslar
1. Donadio, James V, and Joseph P Grande. “IgA nephropathy.” The New England journal of
medicine vol. 347,10 (2002): 738-48.
2. Saha, Manish K et al. “Secondary IgA nephropathy.” Kidney international vol. 94,4 (2018):
674-681.
3. Champtiaux, Nicolas et al. “Spondyloarthritis-Associated IgA Nephropathy.” Kidney
international reports vol. 5,6 813-820. 16 Mar. 2020