56. Ulusal Türk anesteziyoloji ve reanimasyon kongresi, Antalya, Türkiye, 3 - 06 Kasım 2022
ROBOTİK PROSTATEKTOMİ AMELİYATLARINDA UYGULANAN DERİN TRENDELENBURG POZSİYONUNDA KARDİYAK FONKSİYONLARIN DEĞERLENDİRİLMESİ
Giriş: Robotik yardımlı laparoskopik prostatektomilerde (RALP) pnömoperitonyumu takiben, derin trendelenburg (TDB) pozisyonu (en az 25°-45°) uygulanır (1). TDB pozisyonunda artan venöz dönüşün kalp debisini koruması beklense de, yer çekimine ve intratorasik basınç artışına bağlı hemodinamik parametrelerde düşme görülebilmektedir (2). Bu çalışmada invaziv arter monitörizasyonu üzerinden PRAM (Pressure Recording Analytical Method) yöntemi ile elde edilen ve kardiyak verimliliği gösteren cardiac cycle efficiency’nin (CCE) derin TDB pozisyonundan nasıl etkilendiği ve transösefageal ekokardiyografi (TEE) ile ölçülen longitudinal strain (LS) ile ilişkisi araştırılmıştır.
Yöntem: Çalışma, etik kurul onayı (ATADEK 2022-07/04) alındıktan sonra Nisan 2022-Ağustos 2022 tarihleri arasında prospektif gözlemsel olarak dizayn edilmiştir. 18 yaş üstü, kronik kalp yetersizliği, kapak hastalığı ve ritim bozukluğu olmayan ve son 3 ayda MI geçirmemiş malign prostat kanseri tanılı, RALP cerrahisi geçirecek 20 hasta çalışmaya dahil edilmiştir. Hastaların demografik parametreleri, supin pozisyonda pnömoperitoneum sonrası (t1) ve derin TDB’un 10. dakikasında (t2), PRAM (Most-Care UP, Padova, İtalya) ve TEE parametreleri kaydedilmiştir. Çalışmanın estimated power’ı t1 ve t2 zamanlarındaki CCE değerlerine (mean difference:0.15, standard sapmalar: 0.22 ve 0.24, alfa:0.05) göre 0.80 olarak hesaplanmıştır.
Bulgular: Hastaların t1 ve t2’de ortalama arteriyel basınçları ve kardiyak indeksleri benzerdir. t2’de t1’e göre kalp atım hızı, CCE ve dP/dt istatistiksel anlamlı azalırken; LS istatistiksel anlamlı artmaktadır (sırasıyla p=0.003, p<0.001, p<0.001 ve p=0.013). Delta (TDB sonrası - öncesi) CCE ve LS değerleri arasında istatistiksel anlamlı negatif korelasyon vardır (r =-0.70, p<0.001).
Sonuç: Trendelenburg pozisyonu kalbin iş yükünü arttırmaktadır ve kalbin değişen bu iş yükünün değerlendirilmesinde geleneksel monitörizasyon parametreleri yetersiz kalmaktadır. CCE kalbin değişen iş yükünün değerlendirilmesinde yol göstericidir. TEE parametresi olan Longitudinal Strain ile uyumlu değişim göstermesi, CCE’nin klinik pratikte riskli hasta ve cerrahilerde kardiyak fonksiyonların yakından takip edilmesine olanak sağlayacağı kanısındayız.
1) Ficarra V, Novara G, Artibani W, et al. Retropubic, laparoscopic, and robot-assisted radical prostatectomy: a systematic review and cumulative analysis of comparative studies. Eur Urol 2009; 55:1037–63.
2) Lestar M, Gunnarsson L, Lagerstrand L, et al. Hemodynamic Perturbations During Robot-Assisted Laparoscopic Radical Prostatectomy in 45° Trendelenburg Position, Anesthesia & Analgesia. 2011; (5):1069-1075.