58. Ulusal Psikiyatri Kongresi- Değişen Zamanlarda Psikiyatri, İzmir, Türkiye, 19 - 23 Ekim 2022, ss.9
GİRİŞ ve AMAÇ: Lezbiyen, gey, biseksüel, trans, interseks ve + (LGBTİ+)
mültecilerin yüksek düzeyde depresyon ve anksiyete bozukluğu riski
taşıdıkları bildirilmektedir. Sosyal desteğin zayıf olması ruhsal bozukluk
ihtimalini arttırmaktadır. Bu araştırmanın amacı LGBTİ+ mültecilere
yönelik düzenlenen psikososyal destek grupları öncesi ve sonrasında
kişilerin depresyon, anksiyete, stres ve yalnızlık düzeylerini geriye
dönük olarak karşılaştırmak ve psikososyal destek gruplarının etkinliğini
tartışmaktır.
YÖNTEM: Bu amaçla 2021 yılının Ağustos ve Ekim ayları arasında
olmak üzere, Kaos GL ve Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek
Komiserliği (UNHCR) derneklerinin işbirliğinde, Türkiye’de bulunan
Farsça ve Arapça konuşan mültecilere yönelik psikososyal destek grupları
simültane çeviri ile online olarak altışar kere yapılmıştır. Grupların
başında ve sonunda sosyodemografik bilgi formu, Depresyon Anksiyete
Stres Ölçeği-21 (DASS21) ve UCLA Yalnızlık Ölçeği doldurulması
istenmiştir. Araştırma için katılımcılardan onam formu; Kaos GL ve
UNHCR’den izin alınmıştır. Acıbadem Üniversitesi Tıbbi Araştırmalar
Değerlendirme Kurulu tarafından 24.06.2022 tarihinde 2022/11/22
karar numarası ile etik kurul onayı alınmıştır.
BULGULAR: Gruplara Arapça ve Farsça konuşan 12’şer kişi alınmıştır.
Arapça konuşanların yaş ortalaması 31,2 iken Farsça konuşan grubun
31,9’dur. Arapça konuşan katılımcıların 7’si (%58,4) kendisini gey,
1’i (%8,3) genderqueer, 4’ü (%33) trans kadın olarak tanımlarken;
Farsça konuşanların 5’i (%41,7) gey, 3’ü (%25) lezbiyen, 1’i (%8,3)
genderqueer, 2’si (%16,7) biseksüel, 1’i trans kadın olarak tanımlamıştır.
Arapça konuşan mültecilerin, UCLA Yalnızlık Ölçeği (p=0,465),
DASS-21’in depresyon (p=0,144), DASS-21’in anksiyete (p=0,068) ve
DASS-21’in stres alt boyutu (p=0,715) puanları ön test ve son
test ölçümleri açısından farklılaşmadığı görülmüştür. Farsça
konuşan mültecilerin de UCLA Yalnızlık Ölçeği (p=0,225), DASS21’in depresyon (p=0,131), DASS-21’in anksiyete (p=0,068) ve DASS21’in stres alt boyutu (p=0,786) puanları ön test ve son test ölçümleri
arasında anlamlı farklılık bulunmamıştır.
TARTIŞMA ve SONUÇ: Mülteci LGBTİ+’lar hem mülteci hem de
cinsel azınlık olarak ayrımcılık açısından kesişimsel risk faktörlerine
sahiptir. Psikososyal destek grupları katılımcılara psikolojik destek
sağlayabilse de devam eden travmatik yaşantılar nedeniyle kişiler
hedeflenen ruhsal iyilik haline ulaşması güç olabilmektedir.