Akademik Veri Yönetim Sistemi
39. Ulusal Nefroloji Kongresi, Antalya, Türkiye, 9 - 13 Kasım 2022, ss.29
Amaç: Covid 19 bulaşı riskli kalabalık
kapalı ortamlarda özellikle yüksektir. Hemodiyaliz merkezleri bu açıdan hem
çalışan personel hem de kronik HD hastaları için risk oluşturmaktadır. Bu
çalışmada özel bir hemodiyaliz merkezinde tedavi alan hasta ve medikal/destek
personelinde Covid-19 enfeksiyonu bulaşı riski ve sonuçları araştırılmıştır.
Metod: Çalışma İstanbul il sağlık
müdürlüğü, halk sağlığı birimi tarafından kesitsel tarama olarak planlanmış,
özeli bir hemodiyaliz belirlenmiş ve bu doğrultuda 8-30 Nisan 2020 tarihleri
arasında tarama amaçlı SARS CoV-2 PCR testi ile hasta ve HD merkez çalışanları
değerlendirilmiştir. HD merkezinde 247 hasta ve 45 personelden (22 sağlık
çalışanı, 23 destek personel) tarama amaçlı PCR testi yapıldı. Covid-19
enfeksiyon bulaşı riski enfekte hastaların merkezde diyalize girdiği oda ve
yataklar değerlendirilerek araştırıldı. Covid-19 enfeksiyonuna bağlı
hospitalizasyon, viral pnömoni ve mortalite oranları takip edildi.
Sonuçlar: Hemodiyaliz merkezinde
çalışan personelde Covid-19 oranı %46.7 idi. Viral pnömoni ve hospitalizasyon
üç hastada saptanırken , mortalite ise izlenmedi. Hemodiyaliz hastalarında ise,
41 hasta (%16.5) Covid-19 ile enfekte oldu, ortalama yaş 61.6±6,6 yıldı. Viral pnömoni
hastaların %88 inde saptandı, hastane yatışı hastaların büyük bölümünde
gerekirken (%78) mortalite oranı %14.6 olarak gerçekleşti. Mortalite olan altı
hastanın yaş ortalaması anlamlı olarak
sağ kalan hastalardan (67.8 yıl vs. 60.1
yıl , p=0.04) yüksek idi. Diyaliz odalarının değerlendirilmesinde, merkezin en
yoğun odasında merkezin %28 tedavi almaktaydı (70 hasta) ve Covid-19
enfeksiyonların neredeyse yarısı (19 hasta) bu odada diyaliz tedavisi
almaktaydı.
Tartışma: Hemodiyaliz hastaları ve
diyaliz merkezinde çalışan personel, Covid-19 bulaşısı açısından yüksek risk
taşımaktadırlar. Hemodiyaliz hastalarında Covid-19 enfeksiyonu geliştiğinde
yüksek viral pnömoni ve mortalite riski taşımaktadırlar. Covid-19 ve bundan
sonra gelişebilecek endemik/pandemik hastalıklarda hemodiyaliz merkezlerinde bulaşıcı
riskini azaltmak için sıkı hijyenik ve koruyucu modaliteler geliştirilmelidir.