3. Ulusal Proteomik Kongresi, İstanbul, Türkiye, 27 - 29 Şubat 2020, ss.37
Amaç:Formalinde
fikse edilmiş parafine gömülü (FFPE) dokular, hasta verileri ile ilişkili
olarak retrospektif moleküler araştırmalara olanak tanıdıklarından proteomik
çalışmalar için değerlidir. Proteomik tekniklerden matriks ile desteklenmiş
lazer desorpsiyon/iyonizasyon (MALDI) uçuş zamanı (TOF) kütle spektrometresi
görüntüleme (MSI) yönteminde, kütle spektrometresinden gelen yüksek çözünürlük
ve doğruluk ile histolojik bilgi birleştirilmekte olup, analitlerin doku
üzerindeki uzamsal dağılımları belirlenmektedir. MALDI-MSI, uzun numune
hazırlığına gerek kalmadan doku örneklerini analiz etmek için yüksek kapasiteli
olması ve homojenizasyon gerektirmemesinden dolayı diğer proteomik tekniklere
göre avantajlıdır. Bu çalışmada, FFPE örneğinin MALDI-MSI ile peptit profilinin
analizi için örnek hazırlanmasına yönelik optimizasyon çalışmasının yapılması
amaçlanmıştır.
Yöntem:FFPE
biyopsi örneğinden MALDI-MSI analizi için mikrotomda 3 ve 5 µm’lik kesitler indiyum
kalay oksit (ITO) kaplı lamlara alınmıştır. Dokunun hazırlanması
için ksilen ve azalan alkol konsantrasyonlarında yıkama işlemi ve ardından 10
mM Tris-HCl (pH 9) ve 10 mM Sitrat (pH 6) tampon çözeltileri olmak üzere iki farklı antijen
geri kazanım prosedürü uygulanmıştır. Proteinlerin peptitlere parçalanması
için tripsin enzimi kullanılmış ve sonrasında doku %50 asetonitril ve %0.1
trifluroasetik asit içinde 7 mg/mL α-CHCA ile kaplanmıştır. Dokular, RapifleX
MALDI Tissue Typer (Bruker Daltonics) ile analiz edilmiş ve hematoksilen & eozin
ile boyanmıştır. Sonuçların değerlendirilmesinde, monoizotopik peptit sayısı, histolojik
özelliklerle ilişkili olarak peptit lokalizasyonları ve hiyerarşik kümeleme
analizleri (FlexImaging ve ScilSLab (Bruker Daltonics)) kullanılmıştır.
Bulgular:Spektrumda, 5 µm’lik kesitte 3 µm’lik kesite göre daha fazla
sayıda monoizotopik peptit tespit edilmiştir. 10 mM Sitrat (pH
6) tampon çözeltisi ise peptit sayısı açısından daha iyi sonuç vermiştir. Ancak;
hiyerarşik kümeleme analizine göre iki antijen geri kazanım prosedüründe peptit
lokalizasyonlarının doku histolojisi ile korelasyon gösterdiği görülmüştür.
Sonuç:MALDI-MSI, gastrointestinal hastalıklar dahil olmak üzere
çeşitli dokularda peptitlerin lokalizasyonunun belirlenmesini sağlamakta ve
moleküler profillerin analizine imkan tanımaktadır. FFPE dokularda formalin
fiksasyonundan kaynaklanan metilen çapraz bağlarının ortadan kaldırılması ve
dokuların kütle spektrometresi ile analizinde örnek hazırlama basamaklarının
optimizasyonu önemlidir.