Amaç: Ortopedik onkoloji pratiğinde en sık görülen ve tedavi edilen patolojilerin başında soliter enkondrom vakaları gelmektedir. Te- davisinde temel de 3 farklı cerrahi seçenek; geniş küretaj, geniş küretaj ile birlikte kemik çimentosu ve geniş küretaja ile birlikte grefo- naj uygulaması vardır. Bizim çalışmamızda amacımız soliter enkondrom vakalarında bu üç farklı cerrahi seçeneğin onkolojik ve klinik sonuçlarını karşılaştırmaktır.

Yöntem: 1990-2015 yılları arasında kliniği- mizde ameliyat edilen soliter enkondromlu iki yüz üç hasta geriye dönük olarak değer- lendirildi. Sadece geniş küretaj yapılan 75 hasta, iliak krestten alınan otolog kemik grefti ile greftleme ile genişletilmiş küretaj yapılan 58 hasta ve kemik çimentosu ile ge- nişletilmiş küretaj yapılan 70 hasta çalışma- ya dahil edildi. Bu gruplar arasında cerrahi komplikasyonlar ve nüks analiz edildi ve karşılaştırıldı.

Bulgular: Gruplar arasında cinsiyet, yaş ve takip süresi açısından anlamlı fark saptan- madı. Tüm gruplarda ortalama takip süresi 122,9 ± 39 (dağılım: 60–271) ay idi. Enkond-rom 2 (%1) hastada pelvis asetabulum bölge- sinde, 69 (%34) hastada femur, 30 (%14.8) hastada tibia, 11 (%5.4) hastada ayak ve ayak bileği, el-bilek 58 (%28,6) hastada bölge, 1 (%0,5) hastada ön kol, 31 (%15,3) hastada humerus ve 1 (%0,5) hastada skapular böl- gede olduğu saptandı. Genişletilmiş küretaj kemik sementasyonu ile daha çok femurda, genişletilmiş küretaj ise daha çok el-bilek bölgesinde uygulandı. Alt ekstremite tedavi- sini ayrı değerlendirdiğimizde; Femurda 17 hastaya sadece küretaj, 21 hastaya greftleme ile küretaj ve 31 hastaya küretaj ile kemik çimentosu uygulandı. Tibiada ise 13 hasta- ya sadece küretaj, 6 hastaya greftleme ile küretaj ve 11 hastaya kemik çimentosu ile küretaj uygulandı. Son olarak ayak ve ayak bileği bölgesinde 8 hastaya sadece küretaj, 1 hastaya greftleme ile küretaj ve 2 hastaya kemik çimentolu küretaj uygulandı.

Küretaj ve çimentosu yapılan üç hasta kırık riski nedeniyle plak vida ile mekanik destek ugulandı (Şekil 1). Bir hastada küretaj sıra- sında kırık oldu, plak-vida ile tespit edildi. Greftleme ile küretaj grupta bir hastada basit debridman ve antibiyoterapi ile tedavi edi- len cerrahi alan enfeksiyonu oldu. Sadece küretaj yapılan grupta bir hasta da, agresif fizyoterapi ile tedavi edilen proksimal inter- falangeal eklemin hareke kısıtlılığı gelişti.

Çıkarımlar: Geniş küretaj, greftlemeli küretaj ve kemik çimentosu ile küretaj olmak üzere üç cerrahi seçenekle tedavi edilen hastaların ortalama 10 yıllık sonuçlarını karşılaştırdık ve soliter enkondromların lokal kontrolün- de gruplar arasında fark bulunmadı. Çoğu enkondrom vakası konservatif olarak tedavi edilse de, cerrahi tedavi uygulanacaksa, kısa ameliyat süresi ve ucuz bir ameliyat olduğu için basit kürtaj tercih edilebilir.