'Senden Daha İyisi Olmayacak' : Cerrahlıkta Teknoloji, Beceri ve Uzmanlaşma

Creative Commons License

Başkavak C. G.

Mediterranean Journal of Humanities, cilt.13, ss.43-58, 2023 (Hakemli Dergi)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 13
  • Basım Tarihi: 2023
  • Doi Numarası: 10.13114/mjh.2023.592
  • Dergi Adı: Mediterranean Journal of Humanities
  • Derginin Tarandığı İndeksler: ERIHPlus, TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Sayfa Sayıları: ss.43-58
  • Acıbadem Mehmet Ali Aydınlar Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

‘Senden Daha İyisi Olmayacak’: Cerrahlıkta Teknoloji, Beceri ve Uzmanlaşma

Bu çalışma, sosyolojik bir perspektiften Türkiye’de cerrahlık mesleğinin teknolojik gelişme karşısında farklılaşan beceri, vasıf ve uzmanlaşma dinamiklerinin bedenin bütünlüğüne yönelik yaklaşımlarını nasıl etkilediğini incelemektedir. Cerrahi teknolojilerin içeriği ve yoğunluğu cerrahların tanı, tedavi ve ameliyat yaklaşımlarında büyük ölçüde etkili olmaktadır. Cerrahide mikro alanlara ve spesifik organlara odaklanma gereğinin gündeme gelmesi cerrahları teknik becerilerini sürekli arttırmak zorunda bırakırken, yan dal (üst) uzmanlıkların artışını da beraberinde getirmektedir. Cerrahi branşlarda ve sağlık endüstrisindeki teknolojik gelişmelerin yanı sıra, hastaların tercihlerindeki değişikliklerin dayattığı zorunluluklar, cerrahlık mesleğinde teknoloji kullanımı, beceri, vasıf ve üst uzmanlaşmayı nasıl etkilemektedir? Bu çalışmada bu soru İstanbul’da aktif olarak kamu ve özel hastanelerde çalışan, farklı branşlardan cerrahlarla yürütülen derinlemesine mülakatlara ve kliniklerde, hastane koridorlarında ve ameliyathanedeki etnografik gözlemlerle elde edilen veriler aracılığıyla yanıtlanmaktadır. Araştırmanın başlıca bulguları, cerrahların gittikçe yan dal uzmanlıklara doğru yönelimlerinin arttığı, kendilerine “en iyi” konumu sağlayacak ve kendilerini mesleklerinde “en iyi” kılacak cerrahi becerinin bedenin bir organında ve küçük bir alanında uzmanlaşma olduğu yönündedir. Teknolojik gelişmenin çoğu meslekte vasıfsızlaşmaya yol açmasına rağmen, diğer mesleklerin aksine cerrahlar bu süreçte vasıfsızlaşma veya özerklik kaybı yaşamamaktadır.

Anahtar sözcükler: Tıp Sosyolojisi, Tıp Teknolojileri, Beceri, Uzmanlaşma, Cerrahlık Mesleği, Beden Sosyolojisi.

‘There Should Be No One Better Than You': Technology, Skill and Specialization in Surgery

This study investigates, from a sociological perspective, the impact of changes in the skill, qualification and specialization dynamics in the surgical profession in Turkey on the approaches toward the wholeness of the body. The form and intensity of surgical technologies have significant impact on the surgeons’ approaches to diagnosis, treatment and operations. Increased focus on micro areas and specific organs, moreover, requires increase in the technical skills of the surgeons, while also leading to an increase in sub-specializations. How do technological developments in surgical branches and medical industry, together with the changes in patient attitudes, affect the use of technology, skills, qualifications and specialization in the surgical profession? This study answers this question based on the findings of in-depth interviews with surgeons from various branches working actively in public and private hospitals in Istanbul, and ethnographic observations in clinics, hospital corridors and operating rooms. The major findings of the study are that there is an increasing tendency among surgeons towards sub-specializations, and that surgeons consider specialization as a process of acquiring the skills that would make them “the best” in their profession. While technological progress leads to deskilling in various professions, surgeons, in contrast to other professions, do not experience deskilling and loss of professional autonomy.

Keywords: Medical Sociology, Medical Technologies, Skills, Specialization, Surgical Profession, Sociology of Body.