Akademik Veri Yönetim Sistemi
56. Ulusal Psikiyatri Kongresi, Ankara, Türkiye, 18 - 20 Aralık 2020
Bir Ruh Hekiminin Salgınlarla Sınavı: Dr. Luigi Mongeri (1815-1882)
Fatih Artvinli
Luigi [Louis] Mongeri, 1815 yılında Milano’da doğmuş, dönemin meşhur tıp fakültesi Pavia’dan mezun olmuş ve 1839 yılında İstanbul’a gelerek Osmanlı Devleti’nde hekim olarak çalışmaya başlamıştır. Karantina teşkilatında göreve başlayan Mongeri, ilk görev yeri Sinop Karantinahanesi’nde kısa bir süre çalıştıktan sonra 1841 yılında Girit Karantinahanesi’ne atanır ve 1849 yılına kadar adada karantina hekimi olarak çalışmaya devam eder. Mongeri, Girit adasında görev yaptığı dönemde kolera salgını ile yoğun olarak ilgilenir ve bu alandaki birikimini ve gözlemlerini daha sonra makaleler şeklinde yayımlar. Mongeri’nin uygulamak istediği karantina tedbirlerini sert bulan idari makamlar, 1849 yılında kendisini bu görevden uzaklaştırır.Mongeri, 1851 yılında İstanbul’a döner, 1856 yılında çok istediği Süleymaniye Bimarhanesi’ne, yani başkentin en büyük akıl hastanesine başhekim olarak atanır, 1873 yılında ise bu kurumdaki hastaları, salgın nedeniyle Toptaşı Bimarhanesi’ne taşıyarak, yeni bir akıl hastanesinin kurucusu olur.
Bu konuşmada, Dr. Luigi Mongeri’nin karantina hekimliği dönemi, yaşadığı tecrübeler, kaleme aldığı yazılar ve çeşitli tespitleri incelenecektir. Yaşamı boyunca çeşitli defalar salgına tanıklık eden Mongeri, salgınlarla sınavını, yazı dizileri ve kitap şeklinde yayımlamıştır. Mongeri’nin Gazette Médicale d’Orientdergisinde yayımlanan, kolera salgınıyla ilgili ilk yazısına odaklanılacak olan bu sunumda, bugünkü salgınlar ile siyasi, iktisadi ve toplumsal benzerlik ya da davranış kalıpları üzerine bir tartışma yapılacaktır.
Kaynaklar:
1. Castro, A.Biographie du Docteur Louis Mongeri par le Dr. A. de Castro(Discours prononcé à la Société Impériale de Médecine de Constantinople dans la séance du 29 Décembre 1882), Constantinople:Imprimeriede Castro, 1882.
2. Artvinli, F. “Pinel of İstanbul: Dr Luigi Mongeri (1815–82) and the Birth of Modern Psychiatry in the Ottoman Empire”, History of Psychiatry29/4 (2018): 424-437.
3. Mongeri, L. Études sur l’épidémie de choléra qui a régné en Contantinople à 1865, Constantinople: Imprimerie M. De Castro,1866.
4. Artvinli, F. Delilik Siyaset ve Toplum: Toptaşı Bimarhanesi (1873-1927), Boğaziçi Üniversitesi Yayınevi, 2013.
5. Mongeri, L. “De La Nature Contagieuse Du Choléra Et Des Devoirs Des Médecins Sanitaires”, Gazette Médicale d'Orient, 8 (1857):138-146.