Yoğun bakıma alınan onkolojik hastalarda artmış strong ion gap ile mortalite ilişkisi


Sarıkaya Z. T., Güçyetmez B., Akıncı İ.

20. Ulusal Yoğun Bakım E-Kongresi Uluslararası katılımlı, Antalya, Türkiye, 10 - 15 Kasım 2020, ss.110

  • Yayın Türü: Bildiri / Tam Metin Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Antalya
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.110
  • Acıbadem Mehmet Ali Aydınlar Üniversitesi Adresli: Hayır

Özet

GİRİŞ / AMAÇ : Unmeasured anionlar (UA) diabetik ketosidoz, böbrek yetersizliği ve ilaç intoksikasyonunda

artar ve 2 mmol/L üzerinde strong ion gap (SIG=SIDa-SIDe) artmış UA’u gösterir (1,2). Onkolojik tanıları olan

hastalar yoğun bakıma (YB) alınan hastaların yedide birini oluşturmaktadır ve bu hasta grubunun outcomelarını

etkileyen faktörlerle ilgili elimizde yeterli kanıt bulunmamaktadır (3). Ciddi bir katabolik sürecin içinde olan

onkolojik hastalarda artmış SIG mortalite ile ilişkili olabilir.

GEREÇ ve YÖNTEM : Prospektif gözlemsel olarak dizayn edilen çalışmada 6 aylık süre içinde yoğun bakıma

kabul edilen 18 yaş üstü onkolojik tanılı hastalar çalışmaya dahil edildi. Hastaların demografik dataları, YB giriş

skorları, solid tümöre ait özellikleri (bölge, statü, uzak metastaz) kemoterapi ve radyoterapi tedavileri alıp

almadıkları, YB yatış tanısı, giriş kan gazı ve SIG değerleri ile outcomelar kaydedildi. İstatistiksel analizler IBM

SPSS version 26 ile yapıldı.

BULGULAR : Çalışmaya dahil edilen 42 (%31) hastanın %47.6’sında akciğer kanseri, %76.2’sinde uzak

metastaz, %71.4’ünde kontrolsüz progrese hastalık, %61.9’unda mortalite tespit edildi. Hastaların %66.7’sinin YB

yatış nedeni pnömoniydi. Tüm hastalar için YB girişinde median laktat ve SIG değerleri 1.7 ve 5.0 mmol/L idi.

Ölen hasta grubunda CCI, SOFA skor, uzak metastaz, giriş laktat ve SIG değerleri anlamlı yüksekken, pH anlamlı

düşüktü (sırasıyla p=0.032 p=0.022 p=0.002 p=0.002 p=0.014 ve p=0.003). Multivariate lojistik regresyon

modelinde uzak metastaz, giriş laktat >1.4 ve SIG> 4.7 olması mortaliteyi sırasıyla 49, 16 ve 8.3 kat arttırmaktaydı

(sırasıyla p<0.001 p=0.002 p=0.025).

TARTIŞMA / SONUÇ : Onkolojik hastalar yüksek SIG değerlerine sahip olabilirler ve yüksek SIG değerleri,

hiperlaktatemi ile birlikte YB girişinde gözlenen metabolik asidozun daha derinleşmesine neden olabilir. YB

girişinde SIG değerinin 4.7mmol üzerine olması, uzak metastaz varlığı ve hiperlaktatemi gibi YB mortalitesini

arttıran bağımsız bir faktör olarak dikkat çekmektedir.

Anahtar Kelimeler: Asid Baz, Mortalite, Onkoloji, Outcome, SIG, Yoğun bakım

Kaynakça:


1.     Al-Jaghbeer et al. Nephrol Dial Transplant 2015; 30:1104-1111

2.     Kellum JA. Stewart’s Textbook of Acid-Base. Second Edition, 2009

3.     Puxty K et al. Intensive Care Med. 2014; 10:1409-28