Akademik Veri Yönetim Sistemi
20. Ulusal Yoğun Bakım E-Kongresi Uluslararası katılımlı, Antalya, Türkiye, 10 - 15 Kasım 2020, ss.110
GİRİŞ / AMAÇ : Unmeasured anionlar (UA) diabetik ketosidoz, böbrek yetersizliği ve ilaç intoksikasyonunda
artar ve 2 mmol/L üzerinde strong ion gap (SIG=SIDa-SIDe) artmış UA’u gösterir (1,2). Onkolojik tanıları olan
hastalar yoğun bakıma (YB) alınan hastaların yedide birini oluşturmaktadır ve bu hasta grubunun outcomelarını
etkileyen faktörlerle ilgili elimizde yeterli kanıt bulunmamaktadır (3). Ciddi bir katabolik sürecin içinde olan
onkolojik hastalarda artmış SIG mortalite ile ilişkili olabilir.
GEREÇ ve YÖNTEM : Prospektif gözlemsel olarak dizayn edilen çalışmada 6 aylık süre içinde yoğun bakıma
kabul edilen 18 yaş üstü onkolojik tanılı hastalar çalışmaya dahil edildi. Hastaların demografik dataları, YB giriş
skorları, solid tümöre ait özellikleri (bölge, statü, uzak metastaz) kemoterapi ve radyoterapi tedavileri alıp
almadıkları, YB yatış tanısı, giriş kan gazı ve SIG değerleri ile outcomelar kaydedildi. İstatistiksel analizler IBM
SPSS version 26 ile yapıldı.
BULGULAR : Çalışmaya dahil edilen 42 (%31) hastanın %47.6’sında akciğer kanseri, %76.2’sinde uzak
metastaz, %71.4’ünde kontrolsüz progrese hastalık, %61.9’unda mortalite tespit edildi. Hastaların %66.7’sinin YB
yatış nedeni pnömoniydi. Tüm hastalar için YB girişinde median laktat ve SIG değerleri 1.7 ve 5.0 mmol/L idi.
Ölen hasta grubunda CCI, SOFA skor, uzak metastaz, giriş laktat ve SIG değerleri anlamlı yüksekken, pH anlamlı
düşüktü (sırasıyla p=0.032 p=0.022 p=0.002 p=0.002 p=0.014 ve p=0.003). Multivariate lojistik regresyon
modelinde uzak metastaz, giriş laktat >1.4 ve SIG> 4.7 olması mortaliteyi sırasıyla 49, 16 ve 8.3 kat arttırmaktaydı
(sırasıyla p<0.001 p=0.002 p=0.025).
TARTIŞMA / SONUÇ : Onkolojik hastalar yüksek SIG değerlerine sahip olabilirler ve yüksek SIG değerleri,
hiperlaktatemi ile birlikte YB girişinde gözlenen metabolik asidozun daha derinleşmesine neden olabilir. YB
girişinde SIG değerinin 4.7mmol üzerine olması, uzak metastaz varlığı ve hiperlaktatemi gibi YB mortalitesini
arttıran bağımsız bir faktör olarak dikkat çekmektedir.
Anahtar Kelimeler: Asid Baz, Mortalite, Onkoloji, Outcome, SIG, Yoğun bakım
Kaynakça:
1. Al-Jaghbeer et al. Nephrol Dial Transplant 2015; 30:1104-1111
2. Kellum JA. Stewart’s Textbook of Acid-Base. Second Edition, 2009
3. Puxty K et al. Intensive Care Med. 2014; 10:1409-28