ÖZET

Amaç: Karaciğeri besleyen atardamar olan a.hepatica propria, klasik olarak truncus coeliacus’un dalı olan a. hepatica communis’ten çıkar. A. hepatica propria, lig. hepatoduodenale içinde seyrederek porta hepatis’te r. dexter ve r. sinister’e ayrılır. Safra kesesini besleyen a. cystica sıklıkla r. dexter’den çıkar. Karaciğer kanlanmasındaki variasyonların bilinmesinin, anatomi uygulamaları yanında kolesistektomi, pankreatikoduodenektomi / Whipple prosedürü gibi cerrahi uygulamaların komplikasyonsuz şekilde gerçekleştirilmesinde önemi büyüktür. Gereç ve Yöntem: 2018-2019 disseksiyon döneminde, İÜC Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Anatomi Anabilim Dalında 60 yaşında bir erkek kadavranın abdomen disseksiyonu esnasında, a. hepatica propria’nın ikiye ayrılmadan, ince bir dal halinde karaciğerin sol bölümüne doğru seyrettiği görüldü. Dikkatli incelemede, a. hepatica propria’dan, karaciğerin sağ bölümüne ilerleyen bir dalın (r. dexter) çıkmadığı saptandı. Bulgular: Kadavrada a. hepatica propria’nın, a. hepatica communis’ten ince bir dal şeklinde ayrılarak karaciğerin sol bölümüne doğru ilerlediğinin görülmesinin ardından; karaciğerin beslenmesi, farklı kaynaklardan gelebilecek dallar yönünden incelendi. Karaciğer’in sağ bölümünü ve safra kesesini besleyecek olan r. dexter araştırıldığında, bu dalın a. mesenterica superior’dan çıktığı görüldü. Safra kesesini besleyen a. cystica’nın da a. mesenterica superior kaynaklı r. dexter’den ayrıldığı gözlendi. Sonuç: Karaciğer ve safra kesesini besleyen arter dallarının variasyonlarının tespiti, arteriogramların yorumlanması, abdomen cerrahisi ve anatomi uygulamalarında önem taşır. Bu variasyonların bilinmesi, operasyonlar ve girişimsel tıp uygulamalarında dikkate alınması, uygulamaların başarısını artıracağı gibi olası komplikasyonların önlenmesine de katkı sağlayacaktır. Anahtar Kelimeler: a.hepatica propria, karaciğer kanlanması, variasyon.