Verilen Sosyal Destek Ölçeği’nin Psikometrik Özellikleri


Aktaş A., Sertel Berk H. Ö.

Psikoloji Çalışmaları-Studies in Psychology, cilt.32, sa.2, ss.71-84, 2012 (Hakemli Dergi)

Özet

Bireyin etrafından aldığı-algıladığı

sosyal destek (SD) kadar bakımverenlerin bireye sağladıkları

SD’nin de (verilen SD) sağlık psikolojisi

alanında bakım alma/verme sürecinin başta

tükenmişlik olmak üzere pek çok psikososyal

sonucu üzerinde etkileri olduğu

bilinmektedir.

Ancak Türkiye’de bakımverenlerin “verdikleri

SD” düzeyini ölçen bir araç bulunmamaktadır.

Bu sebeple bu çalışmada yaşlılık/kronik hastalık

sebebiyle yakınlarına bakımverenlerin

sağladıkları

SD düzeyini ölçen ve Sosyal Destek Veren

Davranışlar Envanteri’ne (Erol, 2008) dayanarak

bakımverenler

için uyarlanan Verilen Sosyal

Destek Ölçeği’nin (VSDÖ) psikometrik özellikleri

200 bakımverende sınanmıştır. Faktör analizi,

Cronbach Alfa değerleri .80-.91 arasında olan

“verilen” araçsal-bilgisel-duygusal destek olmak

üzere üç faktörlü bir yapı ortaya

koymuştur. Bu

faktörlerin tükenmişlik ve algılanan SD ile olan

korelasyonları yalnızca Verilen Duygusal Destek

faktörü için beklenen düzeyde olmakla birlikte,

ölçekler arası korelasyonlar,

faktörel yapı ve güvenirlik

bulguları VSDÖ’nün psikometrik özelliklerini

kabul edilebilir kılmaktadır. Sonuç olarak

VSDÖ bakım verme/alma sürecinde sosyal destek

etkilerinin

çok boyutlu incelenebilmesi açısından

ülkemizde önemli bir açığı doldurabilir.

Not only received and perceived but also

provided social support (SS) is currently acknowledged

to have effects on caregiver burden

and other psychosocial outcomes of caregiving

process. However, there are no tools in Turkey

which measure SS provided by caregivers. This

study attempts to introduce the psychometric

qualities of “The Provided Social Support Scale”

(PSSS) which is adapted for caregivers

based on Social Support Providing Behaviors

Inventory (Erol, 2008), tested on a sample of

200 caregivers. Factor analysis revealed a

three factor structure; “provided” material,

informational and emotional support

with

Cronbach’s alpha values of .80-.91. Although

its factors’ correlations with perceived SS and

burn-out are as expected only for Provided

Emotional Support, intra-scale correlations,

its factor structure and reliability values can

be accepted as a sufficient evidence for PSSS’

psychometric properties. In conclusion, PSSS

can fill a basic need in testing multidimensional

effects of SS in caregiving/taking process.