XX. Ulusal Cerrahi Kongresi, Antalya, Türkiye, 13 - 17 Nisan 2016, ss.292
AMAÇ: Cerrahi girişimlerden sonra hastaların en önemli şikayetinin ağrı olduğu bilinmektedir. Araştırmamızda, donör nefrektomi ameliyatı geçirmiş olan hastalarda, postoperatif duyulan ağrı düzeyinin ameliyat tekniğine bağlı olarak değişimini belirlemek amaçlandı.
GEREÇ-YÖNTEM: Acıbadem International Hospital Organ Nakli Merkezi’nde Kasım 2010 ile Temmuz 2015 tarihleri arasında 610 böbrek nakli vericisinin postopereatif 0. gün, 1. gün ve 2. gün saptanan ortalama ağrı düzeyleri ile ameliyat tekniği arasındaki ilişki retrospektif olarak incelendi. Ağrı değerinin belirlenmesinde 1 ile 10 arası derecelendirilen görsel ağrı skalası (Visual Analogue Scale) kullanıldı. Günde en az 6 kez ağrı skorlaması yapılarak her hastanın günlük ağrı derecelerinin (Pain Score; PS) aritmetik ortalaması, o hastanın o günkü ortalama PS'u olarak belirlendi. Olgular Açık Donör Nefrektomi (ADN), Laparoskopik Donör Nefrektomi (LDN) ve Vajinal Çıkarım ile yapılan Laparoskopik Donör Nefrektomi (VLDN) olarak üç grupta incelendi.
BULGULAR: Toplam 610 (yaş ortalaması:51.7 – yaş aralığı:25 – 88) Donör Nefrektomi olgusu incelendi. Olguların 246'sı (%40.3) erkek (yaş ortalaması:51.8 – yaş aralığı:25 – 82) ve 364'ü (%59.7) kadın (yaş ortalaması:51.7 – yaş aralığı:25 – 88) idi. Toplam 49 ADN, 487 LDN ve 74 VLDN olgusu incelendi. Postoperatif 0. gün PS ortalaması; ADN'de 5.57±1,62, LDN'de 5.41±1.63, VLDN'de 5.32±1.50 olarak saptandı. Postoperatif 1. gün PS ortalaması; ADN'de 2.46±1.82, LDN'de 2.87±1.83, VLDN'de 2.90±1.49 olarak saptandı. Postoperatif 2. gün PS ortalaması; ADN'de 3.56±1.49, LDN'de 3.48±1.62, VLDN'de 3.01±1.13 olarak saptandı.
TARTIŞMA VE SONUÇ:
Birçok çalışmada postoperatif ağrı açısından LDN'nin avantajlı olduğu saptanmış ve analjezik ihtiyacının
daha az olduğu belirtilmiştir. Bazı çalışmalardaysa LDN ve ADN arasında ağrı açısından farklı olmadığı, hatta maliyet açısından ADN'nin avantajlı olduğu, ameliyat süresinin ADN'de daha kısa olduğu belirtilmiş
fakat, kozmetik açıdan LDN'nin daha iyi sonuçları olduğu vurgulanmıştır. VLDN’nin ise diğer tekniklere
göre kozmetik yönden en iyi sonuçları olduğu belirtilse de postoperatif erken dönem ağrı açısından fark
olmadığı saptanmıştır. Çalışmamızda ise üç grup arasında postoperatif 0. gün, 1. gün ve 2. günlerde PS
ortalamalarında anlamlı bir fark görülmemiştir. Ancak erken postoperatif dönem analiz edildiğinden
sonuçların yakın olduğu düşünülmüştür. Uzun dönem post-operatif ağrıya yönelik araştırmalarda analjezik
ihtiyacının LDN’de en fazla 1 hafta olduğu, ADN'deyse 15 gün - 1 ay kadar olduğu belirtilmiştir. Donör
nefrektomi sonrası oluşan ağrının abdominal veya retroperitoneal diğer ameliyatlardaki gibi multifaktöriel
olduğu unutulmamalıdır. Postoperatif erken dönemdeki ağrı skorunda ameliyat tekniğinin rolü
tartışmalıdır ve bu konuda daha fazla araştırmaya gereksinim vardır.