Benign prostat hiperplazisi’ne bağlı alt üriner sistem semptomlarının medikal tedavisi


ÇEVİK İ., ÖZVERİ H., YÜCEL S., TÜRKERİ L., AKDAŞ A.

Türkiye Klinikleri Tıp Bilimleri Dergisi, cilt.21, sa.3, ss.223-228, 2001 (Hakemli Dergi) identifier

  • Yayın Türü: Makale / Derleme
  • Cilt numarası: 21 Sayı: 3
  • Basım Tarihi: 2001
  • Dergi Adı: Türkiye Klinikleri Tıp Bilimleri Dergisi
  • Sayfa Sayıları: ss.223-228
  • Acıbadem Mehmet Ali Aydınlar Üniversitesi Adresli: Hayır

Özet

Bu derleme Benign Prostat Hiperplazisi (BPH)’ne bağlı alt üriner sistem semptomlarının (AUSS) medikal tedavisi ile ilgili güncel bilgileri kapsamaktadır. Altmış yaş üzerindeki erkeklerin %80’inde histopatolojik olarak BPH bulunmasına rağmen, bunların ancak %40’ında alt üriner sistem semptomları görülmektedir. Medikal tedavi, cerrahi girişim endikasyonu olmayan ve/veya cerrahi tedavinin uygulanamadığı hastalarda gündeme gelmektedir. BPH’da medikal tedavi alternatifleri fitoterapi, alfa-reseptör blokerleri, 5-a-redüktaz inhibitörleri ve antiandrojen tedavidir. Ancak, çalışmalar fitoterapötik ajanların etkisinin plasebo etkisi ile sınırlı olduğunu göstermiştir. Alfa reseptör blokerler ise, BPH’nın dinamik komponenti üzerine etki ederek üretral basıncı düşürür. Nonselektif alfa reseptör blokeri olan fenoksibenzamin BPH’e bağlı AUSS tedavisinde yüksek yan etki oranlarından dolayı artık kullanılmamaktadır. Selektif alfa blokerlerden prazosinin yan etkileri daha az görülse de fenoksibenzamin ile karşılaştırıldığında irritatif yakınmalar üzerinde daha az etkili olduğu izlenmiştir. Diğer bir kısa dönem etkili selektif alfa bloker olan alfuzosinin kullanımını ise günde üç kez alınmak zorunda kalınması kısıtlamaktadır. İndoramin ise kan beyin bariyerini aştığından dolayı merkezi sinir sistemine ait yan etkiler ortaya çıkarmaktadır. Uzun etkili selektif alfa blokerlerden terazosin ve doksazosin düşük yan etki ve belirgin iyileşme oranları ile BPH’e bağlı AUSS tedavisinde etkin bulunmuştur. Ancak her iki tedavi seçeneğinin etkili doza varabilmesi için 1 ya da 2 haftalık doz yükseltimine ihtiyacı vardır. Uzun etkili spesifik a-1A reseptör blokeri, tamsulosin ise doz yükseltimine ihtiyaç göstermemektedir. Yapılan çalışmalarda ise semptomatik düzelmede diğer ajanlardan fark göstermemektedir. Finasterid, 5-a-redüktazı inhibe ederek, serum testosteron düzeyini değiştirmeden dihidrotestosteron düzeylerini düşüren bir ajandır. Finasterid tedavisinin BPH’nın doğal seyrini değiştirdiği, prostatta küçülmeye yol açtığı ve bu etkinin 5. yılda da devam ettiği, hastanın semptomlarının düzeldiği ya da stabilleştiği tespit edilmiştir. Antiandrojen tedavide, GnRH agonistleri, progesteron, androjen reseptör blokerleri ve aromataz inhibitörleri kullanılabilir. Ancak, yan etkilerinin fazla olması ve yüksek maliyet nedenleri ile medikal tedavide en son düşünülmesi gereken ajanlardır. Medikal tedavide amaç yan etkisi az, etkili, kullanımı kolay olan bir ilacın uygulanmasıdır. Ancak henüz bu kriterlere uyan bir ilaç mevcut değildir.
This review contains update information about the medical treatment of lower urinary tract symptoms (LUTS) due to BPH. Although, 80% of men over the age of 60 have histopathological BPH, only 40% have lower urinary tract symptoms. Currently, medical treatment is advised to patients who does not have any indication for surgery and/or can not be operated. The medical therapy alternatives in BPH are phytotherapy, alpha receptor blockers, 5-a-reductase inhibitors and antiandrogens. However, studies revealed that efficacy of phytotherapy agents were limited in the efficacy of placebo. Alpha receptor blockers decrease the urethral pressure by influencing the dynamic component of BPH. Phenoxybenzamin, nonselective alpha receptor blocker, is no longer prescribed due to adverse effects in the treatment of LUTS in BPH. Prazosin, selective alpha blocker, has minor adverse effects but also lesser afficacy than of phenoxybenzamine in irritative symptoms. Obligatory three times use in a day limits alfuzosin, short term selective alpha blocker. Besides, Indoramin has central nervous system side effects since it passes blood brain barrier. Long term selective alpha blockers, terazosin and doxazosin were found to be effective with less side effects and remarkable improvement in treatment of LUTS due to BPH. Nevertheless, both choices need dose tapering for 1-2 weeks. Long term specific a-1A receptor blocker, tamsulosin does not need dose tapering. Also the improvement rates in tamsulosin are not different than in other selective agents. Finasteride decreases the level dihydrotestosterone by inhibiting 5-a-reductase while remains the level of testosterone as the same. The finasteride therapy is found to change the natural progress of BPH and to cause the shrinkage in prostate. Besides, it improves and/or stabilizes the symptomatology and improvement continues in the fifth year. GnRH agonists, progesteron, androgen receptor blockers and aromatase inhibitors are used in antiandrogen therapy. Nevertheless, antiandrogen agents should be regarded as the last treatment option due to adverse effects and high costs. The aim of the medical treatment is to use a drug that has fewer side effects, effective and easy to use. However, there is no drug available currently that meet these criteria.