Akademik Veri Yönetim Sistemi
13. Çocuk Dostları Kongresi, İstanbul, Türkiye, 12 - 15 Şubat 2025, ss.278, (Özet Bildiri)
Giriş ve Amaç: Stevens-Johnson Sendromu (SJS) çeşitli ilaçların tetiklediği, nadir ancak hayatı tehdit edebilen bir advers reaksiyondur (AR). Amerikan FDA Advers Olay Bildirim Sistemi (FAERS) gibi veritabanları, ilaçlarla ilişkili reaksiyonların analizinde değerli veriler sunmaktadır. Bu çalışmada, FAERS veritabanında bildirilen SJS ile ilişkili AR’lerin incelenmesi amaçlandı. Yöntem: FAERS veritabanında 18 yaş altındaki çocuklara ait tüm SJS vakaları (n=3096), cinsiyet, yaş grubu (“0-11 yaş” ve “12-17 yaş”) ve AR şiddeti açısından değerlendirildi. AR beyanına konu ilaçların ayrıntılı analizleri sadece tek şüpheli ilaç içeren vakalar özelinde ATC kodları kullanılarak yapıldı. Bulgular: Toplam 3096 vakanın (yaş ortalaması=9,3±4,9) %62,9’unun “0-11 yaş” grubundaki çocuklar için beyan edilmiş olduğu belirlendi. Vakaların %97,4’ünün “ciddi” olarak belirtildiği ve %6,3’ünün ölüm ile sonuçlandığı saptandı. 0-11 yaş grubunda erkekler, “12-17 yaş” grubunda ise kızlar çoğunlukta idi (sırasıyla, %54,9 ve %51,0). Bildirimlerin %30,3’ünde tek bir AR belirtilmişti. Tekil şüpheli ilaç bildirilen 2072 (%66,9) vakada en sık karşılaşılan ilaçlar cinsiyet ve “0-11” ve “12-17” yaş grupları özelinde incelendiğinde, erkeklerde her iki yaş grubunda da en sık karşılaşılan ilk üç ilacın lamotrijin (sırasıyla, %13,0 ve %18,7), fenitoin (sırasıyla, %11,0 ve %7,8) ve karbamazepin (sırasıyla, %6,8 ve %6,7) olduğu belirlendi. Kızlarda ise her iki yaş grubunda lamotrijin (sırasıyla, %15,2 ve %39,6) ve “sülfametoksazoltrimetoprim” (sırasıyla, %11,6 ve %6,8) birinci ve üçüncü sıralarda yer almaktaydı. Kızlarda 0-11 yaş grubunda ibuprofen (%13,8), 12-17 yaş grubunda ise fenitoin (%7,3) ikinci sırada idi. Tartışma ve Sonuç: Çalışma, çocuklarda SJS’nin en sık lamotrijin, fenitoin gibi antiepileptiklerle ilişkili olduğunu ve çoğu küçük çocuklarda olmak üzere yaşa ve cinsiyete bağlı belirgin risk farklılıkları taşıdığını göstermektedir. Tespitler, SJS’ye yol açan ve bilhassa kronik tedavilerin bileşeni olan yüksek riskli ilaçların güvenliğinin cinsiyet ve yaşa göre değerlendirilmesinin gerekliliğini vurgulamakta ve risk yönetiminde daha kişiselleştirilmiş yaklaşımların gerektiğini ortaya koymaktadır.