10. Ulusal Sağlıklı Yaşam Kongresi, İstanbul, Türkiye, 16 - 19 Eylül 2021, ss.12, (Özet Bildiri)
Giriş-Amaç: COVID-19 pandemisi bir yılı aşkın süredir tüm dünyayı ve sağlık sistemlerini olumsuz olarak etkilemektedir. Bu hastalıktan
korunmak için toplumların aşılanması ve diğer korunma önlemleri primer önemli olmakla birlikte hastalığa yakalanma ve hasta olduktan
sonrasındaki tedavi süre.lerinde bireylerin bağışıklık sistemlerinin gü.lü olması oldukça önemlidir. Yeterli ve dengeli beslenme, fiziksel
aktivite ve düzenli uykuyu içeren yaşam tarzı faktörleri, optimal bağışıklık ve enfeksiyonların önlenmesini içeren ve vücudun doğal savunma
mekanizması olan gü.lü bir immün sistem üzerinde önemli bir etkiye sahiptir. Yapılan araştırmalarda bazı besin öğelerinin immün sistemi
destekleme ve enfeksiyon hastalıklarından korunmada önemli rolleri olduğu gösterilmiştir. Bu durumun bireylerin besin takviyesi kullanım
durumlarını etkilediği düşünülmektedir. Bu araştırma COVID-19 pandemisi döneminde bireylerin besin takviyesi kullanımı durumunun
değerlendirilmesi amacıyla planlanmıştır.
Yöntem-Gereçler: Bu çalışma, Aralık 2020-Mayıs 2021 tarihleri arasında yapılmış kesitsel bir araştırmadır. Katılımcılara çevrimiçi anket
uygulanarak ulaşılmıştır. Çalışma, 18-66 yaş arası 374 kadın, 111 erkek toplam 485 g.nüllü birey ile yürütülmüştür. Çalışmaya,18 yaşından
kü.ük ve 66 yaşından büyük bireyler ile gebe ve emzikli olan bireyler dahil edilmemiştir. Çalışmaya başlamadan önce bireylere “Çalışmaya
Katılma Onam Formu” gönderilmiş ve katılmayı kabul edenler çalışmaya dahil edilmiştir. G.nüllü ve çalışma kriterlerine uygun olan bireylere
demografik özellikleri, beslenme ve besin takviyesi kullanım alışkanlıkları ve tıbbi özgeçmişlerine ilişkin bilgileri saptamak amacıyla internet
üzerinden çevrimiçi anket formu uygulanmıştır. Çalışma sonunda veriler Windows ortamında SPSS 21.0 SPSS (Statistical Package for Social
Sciences) Paket Programı ile değerlendirilmiştir. Elde edilen nicel değişkenlere normal dağılıma uygunluk testi için Kolmogorov-Smirnov testi
kullanılmıştır. Nitel değişkenler arasındaki fark için Ki-kare testi kullanılmıştır.
Bulgular: Çalışmaya katılan bireylerin %10,9’u COVID-19 geçirmiş, %89,1’i geçirmemiştir. COVID-19 geçirmiş katılımcıların %64,2’sinde,
COVID-19 geçirmemiş katılımcıların %45,1’inde besin takviyesi kullanımı pandemi döneminde artmıştır. Çalışmaya katılan kişilerin COVID-19
geçirme durumu ve besin takviyesi kullanımı arasında istatiksel olarak anlamlı farklılık bulunmuştur (p 0.05).
Sonuç: Yeterli ve dengeli beslenme ile elde edilen makro ve mikro besin öğeleri sağlıklı ve gü.lü bir immün sistemin desteklenmesi için
kritik rol oynamaktadır. Aksi takdirde, immün yanıtın zayıflaması, yeterli immün yanıtın oluşamaması, hastalıktan korunamama ve hastalık
progesyonunda k.tüleşme riski oluşmaktadır. Hastalık öncesi, süreci ve sonrası immün yanıtın sağlanması için yeterli ve dengeli beslenmenin
önemli rolü bulunmaktadır. Beslenme ile yeterli miktarda sağlanamayan makro ve mikro besin öğeleri eksikliklerinin yerine konması oldukça
önemlidir ancak mevcut kılavuzlarda COVID-19 için hastalığın önlenmesi ve tedavisinde rutin besin takviyeleri kullanımı ile ilgili öneri
bulunmamaktadır.