AMAÇ: Fiziksel kırılganlığın, kuvvette azalma, hareket açıklığında kayıp, hareket yavaşlığı, zayıf denge ve azalmışkardiyovasküler dayanıklılık gibi bir dizi faktörden kaynaklandığı düşünülmektedir. Total diz artroplastisi (TDA) cerrahisi geçiren olgularda tespit edilen fiziksel kırılganlığın hastane yatışlarında ve mortalite düzeyinde artışa yol açtığı yapılan çalışmalarda belirlenmiştir. Bununla birlikte, kırılgan olan ve olmayan bireylerin düşme riskinde ve denge düzeyinde olası etkilenimler araştırılmamıştır. Çalışmamızda amacımız, TDA geçirmiş olan bireylerin kırılganlık düzeyinin yaşam kalitesi, düşme riski ve statik denge üzerine etkilerini araştırmaktır.

YÖNTEM: Çalışmaya TDA cerrahisi geçirmiş 52’si kadın toplam 58 olgu (ortalama yaşı: 71.53±6.46 yıl, vücut kitleindeksi: 34.55±6.36 kg/m2) dahil edildi. Katılımcıların kırılganlık düzeyleri Kısa Fiziksel Performans Bataryası(KFPB) ile değerlendirildi. Yaşam kalitesi düzeyleri Kısa Form-12 (KF-12) ile ve düşme riski Düşme Etkinlik Ölçeği(DEÖ) ile belirlendi. Statik denge Biodex Balance Systems cihazı kullanılarak Duyusal Etkileşimli Denge (DED) testi ile gözler açık ve gözler kapalı durumda değerlendirildi. Kırılgan olan ve olmayan bireylerin değerlendirme parametrelerinde elde ettikleri skorlar karşılaştırıldı. Yaşam kalitesi, düşme riski, statik denge parametreleri ve KFPB skoru arasındaki ilişki lineer regresyon analizi ile değerlendirildi.

BULGULAR: Katılımcılar KFPB skorlarına göre ≤8 olan bireyler (n=32, %55.2) “kırılgan”, ≥9 olan bireyler ise (n=26, %44.8) “kırılgan değil” olacak şekilde 2 gruba ayrılmıştır. Kırılgan olan bireylerin KF-12 yaşam kalitesi fiziksel altskoru kırılgan olmayan bireylere göre daha düşük, Düşme Etkinliği Ölçeği skoru ise kırılgan grupta daha yüksekbulundu (p<0.05). Statik denge parametrelerinden gözler açık yumuşak yüzey değerlendirmesinde kırılgan bireyler daha düşük performans sergiledi. Regresyon analizi sonucunda, KFPB skoru ile yalnızca yaşam kalitesi fiziksel alt ölçeği ilişkili bulundu (B=0.75, p=0.034).

SONUÇ: Çalışmamızda, kırılganlığın TDA cerrahisi geçirmiş bireylerde yaygın olarak görüldüğü belirlenmiştir. Kırılganlık aynı zamanda, yaşam kalitesinde azalma, statik dengede bozulma ve düşme riskinde artış ile sonuçlanmıştır. Total diz artroplastisi cerrahisi geçiren bireylerde post-operatif dönem hasta yönetimindekırılganlık düzeyi göz önünde bulundurulmalı ve yaşam kalitesini arttırmak temel hedef olmalıdır.

Anahtar Kelimeler: Total diz artroplastisi, kırılganlık, yaşam kalitesi, düşme riski, denge