39. ULUSAL RADYOLOJİ KONGRESİ - 2018, Antalya, Türkiye, 6 - 11 Kasım 2018, ss.87-88
Amaç: Bu çalışmanın amacı pediatrik hastalarda hematopoetik
kök hücre transplantasyonu (HKHT) sonrası görülen kas iskelet sistemi
komplikasyonlarının nedenleri, sıklığı, görülme zamanı, radyolojik
ve klinik bulgularını tartışmaktır.
Yöntem: 2013-2018 yılları arasında pediatrik hematoloji ve onkoloji
kliniğinde HKHT yapılan (41 akraba dışı, 10 akraba içi, 16
haploidentik, üç kordon kanı olmak üzere 209 allojenik ve 10 otolog)
219 çocuk hastadan (135 erkek, 84 kız) transplant sonrası artralji,
miyalji ve yürüme güçlüğü şikayetleri nedeniyle başvuran hastaların
radyolojik bulguları ile klinik değerlendirmesinde kullanılan fonksiyonel
ambulasyon sınıflaması (FAS) retrospektif olarak değerlendirildi.
Bulgu: Kas iskelet sisteminde radyolojik bulguları mevcut olan 20
hastanın MR ve radyografi tetkiklerinde sıklık sırasına göre; 13 hastada
(%68,42) osteonekroz, sekiz hastada (%42,11) stres fraktürü, dört
hastada (%21,05) miyozit, dört hastada (%21,05) fasiit, dört hastada
(%21,05) artrit ile uyumlu bulgular mevcuttu. Transplantasyon sonrası
görülen kas iskelet komplikasyonları geç post engraftman döneminde
(>100 gün) görüldü. FAS skoruna göre; bir hasta kategori 0 (non fonksiyonel
ambulasyon), bir hasta kategori I (ambulatuar, fiziksel yardıma
bağımlı [düzey II]), dört hasta kategori II (ambulatuar, fiziksel yardıma
bağımlı [düzey I]), iki hasta kategori III (ambulatuar, süpervizyona bağımlı),
dokuz hasta kategori IV (ambulatuar, bağımsız, sadece düz zeminlerde),
iki hasta kategori V (ambulatuar, bağımsız) olarak değerlendirildi.
FAS sınıflaması ile osteonekroz varlığı dağılımları ve stres fraktürü
varlığı dağılımları arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılık gözlenmemiştir
(p>0.05). FAS sınıflaması ile miyozit, fasiit ve artrit varlığı dağılımları
arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılık gözlenmiştir (p<0.05).
Sonuç: Pediatrik hastalarda HKHT sonrası görülen kas iskelet
sistemi komplikasyonlarının nedenlerini, transplantasyon sonrası görülme
zamanını bilmek, radyoloji bulgularına aşina olmak ve FAS
kategorilerine göre miyozit, artrit ve fasiit varlığında daha bağımlı
(kategori 0, I, II ve III) yaşam sürdürülebildiğini fark etmek hastalara
erken tanı koyma ve etkin tedavi açısından önemlidir.
Anahtar kelimeler: Pediatrik, Kemik iliği, Komplikasyon, Manyetik Rezonans