5. Ulusal ve 1. Uluslararası Temel Hemşirelik Bakımı Kongresi, Antalya, Türkiye, 6 - 08 Aralık 2019, ss.65
Giriş-Amaç: Bu araştırma, yoğun bakım ünitelerinde görev yapan hemşirelerin bakım odaklı hemşire-hasta etkileşimine
yönelik tutum ve davranışlarının belirlenmesi amacıyla yapılmıştır.
Yöntem: Araştırma, kesitsel tipte, tanımlayıcı bir çalışmadır. Haziran-Ağustos 2017 tarihleri arasında gerçekleştirilen
araştırmanın evrenini özel bir sağlık grubunun İstanbul’da bulunan 9 hastanesinin yoğun bakım ünitesinde çalışan 220
hemşire, örneklemini araştırmaya katılmayı kabul eden 141 hemşire oluşturmuştur. Veriler Kişisel Bilgiler Formu ve Bakım
Odaklı Hemşire–Hasta Etkileşimi Ölçeği (BOHHEÖ) aracılığı ile toplanmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde SPSS 24.0 paket
programı kullanılmış, tanımlayıcı istatistikler (sayı, yüzde vb.) ile Mann Whitney U ve Kruskal Wallis testlerinden yararlanılmıştır.
Bulgular: Yoğun bakım ünitelerinde çalışan hemşirelerin, bakım odaklı hemşire hasta etkileşimi ölçeği puan ortalamaları
önemlilik boyutunda 328,29±26,48; yeterlilik boyutunda 308,52±28,76 ve uygulanabilirlik boyutunda 294,38±39,15 puan
aldıkları görülmüştür. Ölçeğin yeterlilik boyutu puanlarının, gereksinimler alt boyutunda hemşirelerin çalışma yılına göre
anlamlı farklılık gösterdiği bulunmuş olup, çalışma yılı azaldıkça gereksinim alt boyutundan aldıkları puanların daha düşük
olduğu görülmüştür (p<0,05). İnsanlara yardım etmek için hemşirelik mesleğini seçenlerin diğer nedenlere göre ölçeğin
önemlilik, yeterlilik ve uygulanabilirlik boyutlarında, duyarlılık alt boyutunda daha yüksek puan aldığı belirlenmiştir (p<0,05).
Daha önce hastanede refakatçi olarak kalanların, kalmayanlara göre yeterlilik boyutunda, duyarlılık alt boyutundan daha
yüksek puanlar elde ettikleri saptanmıştır (p<0,05). Hemşirelerin bakım odaklı hemşire – hasta etkileşimine yönelik tutum ve
davranışlarının cinsiyet, yaş, medeni durum ve daha önce hastaneye yatmış olma durumuna göre ölçeğin toplamında ve alt
boyutlarda anlamlı bir farklılık göstermediği (p>0,05) tespit edilmiştir.
Sonuç: Araştırmaya katılan hemşirelerin, bakım odaklı hemşire hasta etkileşimine önem verdikleri, ancak aynı düzeyde
kendilerini yeterli algılamadıkları ve uygulanabilir bulmadıkları görülmektedir. Hemşirelerin lisans öğrenimi aşamasından
itibaren bakımın insani boyutuna ilişkin farkındalık ve deneyimler elde edecekleri bir öğrenme, uygulama ortamı oluşturulması
önerilmektedir.
Anahtar Kelimeler: Hemşirelik, Hemşirelik bakımı, Hemşire – hasta etkileşimi, Yoğun bakım hemşireliği