Mozioğlu E. (Yürütücü), Uzuner Y.
TÜBİTAK Projesi, 2022 - 2025
Projede, dişlerin dış yüzeylerinin kendi kendisini temizlemesine ilişkin yeni bir ürün için yöntem geliştirilmesi amaçlanmaktadır. Dişlerde oluşan ve diş taşı olarak bilinen biyofilm tabakasının azaltılmasına ilişkin, bugüne kadar pek çok ürün geliştirilmiştir. Bu ürünler, temelde, ağızdaki asitliğin azlatılmasını önlemeye dönük olan tampon çözeltiler veya jellerden oluşmaktadır. Daha yeni olarak, bu sözü edilen ürünlere, hidrojen peroksit ve tiyosiyanat gibi kimyasalların eklenmesi gündeme gelmiştir ki bunlar ağzıdaki laktoperoksidaz enziminin substratları olarak iş görerek bakterilerin ölmesine yardımcı olmaktadır. Ancak, oda sıcaklığında uzun süre dayanamadıklarından ve bazı yan etkilere yol açtıkları için bu ürünlerin başarıları sınırılı kalmaktadır. Son bir düşünce olarak da hidrojen peroksit üretecek enzimlerin, ürün olarak kullanımı fikri ortaya atılmıştır. Ancak, söz konusu enzimlerin ağızdaki dağılımlarının eşit olarak sağlanması olanaklı olmadığından ve yutkunma sonucunda bu enzimlerin ağızda yeterli süre kalması sağlanamadığından arzu edilen başarı sınırlı kalmaktadır Sözü edilen enzimlerin, diş yüzeylerinde eşit olarak dağılması ve hatta diş yüzeylerinde tutunmalarının sağlanması için önerilecek yeni bir ürün yenilikçi ve özgün bir çözüm olacaktır. Bu projede, diş yüzeylerine kendiliğinden yerleşebilen (self-assembly) hidroksiapatit bağlayıcı peptit kuyruklarına sahip rekombinant glikoz oksidaz enzimlerinin tasarlanması ve geliştirilmesi amaçlanmaktadır. Geliştirilecek bu yeni nesil dişe bağlanabilen enzimlerin, bakteriler ve onların biyofilm oluşturma etkinlikleri üzerindeki etkileri araştırılacaktır, böylece gelecekte, kendi kendini temizleyen dişler için yeni bir ürünün prototip çalışmalarının Ar-Ge’si tamamlanmış olacaktır.